PEDAGOGIKA
2015, 6-son
99
qolaversa, ta’lim muassasalarida faoliyat olib borayotgan pedagoglar tomonidan
xorijiy tillarni о‘rganishga katta e’tibor qaratilayotgan mavjud sharoitda ularning
muloqot madaniyatini samarali о‘zlashtira olishlari maqsadga muvofiq sanaladi.
Til – muloqotning eng muhim vositasi. Shu sababli muloqot jarayonida
muayyan millat tiliga xos xususiyatlar bevosita aks etishi bilan birga shaxsning
madaniy yondashuvi ham о‘z ifodasini topadi. Muloqot va uning negizida aks
etadigan til madaniyati shaxslararo muloqotni, ijtimoiy tarbiyani tashkil etishda
о‘ziga xos ahamiyatga ega.
Muloqot hamda ijtimoiy tarbiyaning samaradorligini ta’minlashda
quyidagi modullardan foydalanish kutilgan natijaga erishishni ta’minlaydi:
1)
ehtiyoj-rag‘batlantiruvchi omillar ustuvorligiga asoslangan modul (unda
muayyan millat tilini о‘rganishga bо‘lgan ehtiyoj va shaxsning bu boradagi
intilish va harakatlarini rag‘batlantiruvchi omillar yetakchi о‘rin tutadi);
2)
hissiy-qadriyatli omillar yetakchiligini ifodalovchi modul (u til (nutq)ni
hissiy qabul qilish, muloqot jarayonining qadriyatli yо‘naltirilganligi shaxslararo
munosabatlar mazmuni, yо‘nalishi va natijalarini belgilab beradi);
3)
nazariy bilimlarni boyitishga imkon beruvchi omillar muhim о‘rin
tutadigan modul (unda muayyan til xususiyatlari puxta о‘zlashtirilganligini
namoyon etuvchi bilimdonlik kо‘zga tashlanadi);
4)
muayyan tilni chuqur bilishni amaliy jihatdan ifodalovchi (faoliyatli)
modul (nutqning axloqiy-kommunikativ sifatlarga ega bо‘lishi, notiqlik,
muayyan tildagi lug‘at boyligini mustaqil boyitish)
1
.
Shaxsda muloqot madaniyatini shakllantirishda mazkur modullardan
foydalanib, shu maqsadga yо‘naltirilgan pedagogik faoliyat, uning mazmuni
xususida sо‘z yuritiladi.
Pedagogik nuqtayi nazardan muayyan tilni, xususan, xorijiy tillarni
о‘zlashtirish jarayonida talabada muloqot madaniyatini shakllantirish murakkab,
ma’lum davrda kechadigan jarayon bо‘lib, talabada muloqot madaniyatini
shakllantirish quyidagi bosqichlarda kechadi:
–
ijobiy munosabatni shakllantirish.
Ta’lim jarayonida talabalarga xorijiy
tillarni о‘rgatish, ayniqsa, ingliz tilida erkin, samarali muloqot qila olish har bir
shaxsning shaxs va mutaxassis sifatida о‘sishini ta’minlovchi muhim omil
ekanligi uqtirib boriladi. Talabalarda xorijiy tillar (ingliz tili)ni о‘rganishga
nisbatan ijobiy munosabatni shakllantirish pedagog zimmasiga muayyan
1
Do'stlaringiz bilan baham: |