Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

Prim nezofit su vo‘tlar hujayrasini qoplagan tangachalar
Gaptonema hujayraning fagotrofiyasida kaltsiy magniyni tez 
birikishi uchun xizm at qiladi. Gantim eniyasi uzunlariga bakteriya- 
larga vam ayda suvo ‘tlarida yutadi xolos. Hujayradagi fosfom ing 
m ikdori fagotrafiyaga tasir qiladi, bakteriyadagi fosfor prineziofit 
suvo‘tlam ing hujayralari uchun fosfor manbai b o ‘lib hisoblanadi.
Prim neziofit 
suvo‘tlarning 
hujayralarini 
plazm olem m asini 
chetida plazm atik to ‘m ing g ‘o ‘lachalardan iborat qismi joylashadi. 
Hujayra plazm olem m asining yuqorisi bim echa qator tangachalar 
bilan qoplangan. A norganik tuzilishli tangachalam i 
kokkolitlar 
deb 
atalib ular galokokrkolitlar va geterokokkolitlar tuzilishlariga k o ‘ra 
farqlanadi. Prim nezifit suvo‘tlarning prym nesiuphyceae sinfiga 
mansublarini hujayralarda 1-2 ta tillarang q o ‘ngir tusli bir pirenoidli 
xloroplastlar m avjud. Pavlovophiyceae suvo‘tlam ing xloroplastida 
k o ‘zcha joylashadi. H ujayrada yadro uni m arkazida joylashadi bitta 
yoki birnecha m itoz davrida y o ‘qolib ketadigan yadro mavjud. 
Pavlovophyceae suvo‘tlarida m itoz yopik.sitokinez membranani 
ichiga botib kirishi yoki b o ‘linish zonasida vakuolalarni q o ‘shilishi 
bilan sodir b o ‘ladi. Y uzaga kelgan har bir hujayra ona hujayradan 
tangachalam ing yarm ini oladi, ikkichi yarm ini o ‘zi tuzib oladi.
226

---

P r i m n e z i o f i t s u v o ' t l a r d a j i n s i y k o ' p a y i s h r o ‘y b e r a d i . A y r i m -
llllida 
lia y o ti d a v o m i d a b i r n e c h a t i p d a g i s i s t a ho sil b o ' l a d i g a n l a r i
hflin bor.
Prim neziofit suvo‘tlarning oziqlanishida fototrofiya, osmotrof- 
lik, fagototroflik boshqacha aytganda m iksotrof oziqlanish odatiy 
Xol. Prim neziofit suvo‘tlam ing k o ‘pchiligi ochik dengizlaming 
plunktonida, ayrimlarigina chuchuk va sho‘rtob suvlarda tarqalgan. 
Birlamchi oziq yaralishida ahamiyatli.
Primnoziofit suvo'tlarni tillarang suvo‘tlar bilan o ‘rganilgan. 
Nukleotiddagi genlarning joylanish tartibini filogenetik taxliliga 
ko'ra prim neziofitlar ikkita Prymnesiophyceae va Pavlovophyceae 
(B. Edvarseu et al. 2000) sinflariga b o ‘linadi.