Бизнес вa тaдбиркорлик олий мaктaби

 
ИВЕСТИЦИОН ЛОЙИҲАЛАРНИ АМАЛГА ОШИРИШ ВА УНДА 
РАҚАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИ ҚЎЛЛАШНИНГ АҲАМИЯТИ 

Кудайбергенова Г.К. – ТДИУ ассистенти 
Республикамизда сўнгги йилларида ижтимоий-иқтисодий ривожланишни 
таъминлаш мақсадида бир қатор ислоҳотлар олиб борилмоқда. Бугунги кунда 
амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар жараёнида инвестицион 
лойиҳаларни амалга оширишни кенгайтириш, қўллаб-қувватлаш ҳамда янада 
қулай 
шарт-шароитлар 
яратишга 
алоҳида 
эътибор 
қаратилмоқда. 
Мамлакатимизда инвестицион лойиҳаларни амалга ошириш иқтисодиётнинг 
реал секторини ривожлантириш, албатта халқнинг турмуш даражасини 
яхшилаш, аҳоли бандлигини таъминлаш ва аҳолининг даромадларини ошириш 
бугунги куннинг устувор вазифаларидан бири ҳисобланади.
Иқтисодиётда инвестицион лойиҳаларни амалга ошириш ва унда рақамли 
технологияларни қўллашни фаол ўзлаштириш инновация ва модернизация 
жараёнлари жиддат билан ривожланиб бораётган даврда алоҳида аҳамият касб 
этади. Чунки инвестицион лойиҳалар ишлаб чиқаришга замонавий 
технологияларни жалб қилиш билан бирга, қўшимча молиялаштириш манбасини 
топиш имконини беради. Жумладан, Президентимиз Ш.М.Мирзиёевнинг 2019 
йил 17 январдаги ПФ-5635 сонли Фармони билан тасдиқланган “2017-2021 
йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор 
йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегияси доирасида “Фаол инвестициялар ва 

---

742 
ижтимоий ривожланиш йили” Давлат дастурида инвестиция ислоҳотлари бўйича 
кенг кўламли вазифалар белгиланган. Масалан, ўрта муддатга мўлжалланган 
“Инвестиция сиёсати стратегияси”ни ишлаб чиқиш, иқтисодиетнинг турли 
йўналишларида инвестицион лойиҳаларни амалга оширилиши кутилмоқда. Бу 
орқали эса, иқтисодиётга жалб этилаётган хорижий капиталдан янада самарали 
фойдаланиш кўзда тутилади (Фармон, 2019). 
Инвестицион лойиҳани амалга оширишда бирламчи тахминлар ҳар доим 
ҳам ўзини оқламайди, бу эса лойиҳанинг тўхтаб қолиши ёки барбод бўлишига 
олиб келади. Бунинг асосий сабабларидан бири фаолиятни нотўғри йўлга 
қўйилганлиги, таваккалчиликларни тўғри бошқара олмаслик, асосий 
тахминларни аниқлай олмаслик ва шунга ўхшаш бошқа муаммолар. 
Инвестицион қарорларни қабул қилиш жараёнида асосий масала инвестиция 
лойиҳасининг самарадорлиги масаласидир. Замонавий бозор иқтисодиёти 
инвестиция лойиҳасини амалга ошириш жараёнига таъсир қилиши мумкин 
бўлган кўплаб омилларни ҳисобга олишни талаб қилади. Ҳар қандай инвестиция 
лойиҳасининг 
самарадорлигини баҳолаш, лойиҳани 
инвестициялашга 
арзийдими деган саволга жавоб берадиган, ўрганилган, кўрсаткичларнинг 
умумийлигини таҳлил қилиш жамият учун мувофақият гаровидир. Кўпинча 
самарадорлик деганда, амалга ошириш жараёнида ҳал қилиниши мумкин бўлган 
ижтимоий мақсадлар тушунилади. 
Бугунги кунда янги пайдо бўлган маҳсулот ва технологиялар нафақат 
фаолият соҳаларида етакчи бўлишни ҳоҳловчи компаниялар учун зарур талабга 
айланмоқда, балким ишлаб чиқаришни сақлаб қолишни ва стратегик режаларни 
амалга оширишни иставчи жамиятлар учун ҳам керак ҳисобланади. Янги 
ғояларни амалга ошириш ва уларни тўғри бошқариш, самарали воситалардан 
фойдаланиш ва иқтисодий жиҳаттан тўғри фикрлай олиш корхоналар 
мувофақиятга эришишини ва юқори даромад олишини таъминлайди. Ҳар қандай 
жамият қайсидир даражада бирон бир лойиҳани амалга оширади. Бундан 
кўринадики янги инновацияларни шунингдек рақамли технологияларни тез ва 
самарали 
ўзлаштириш 
вақти 
келди. 
Бу 
жадаллаштириш 
жараёни 
инновацияларни оптималлаштиришни талаб қилади.