1-жадвал
2010-2019 йилларда Ўзбекистон Республикасида кичик тадбиркорлик
(бизнес) нинг улуши
(умумий хажмга нисбатан % да)
Йиллар
ЯИМ
Саноат
Қурилиш
Хизматлар
Инвестиция
2010
52,5
19,6
52,3
36,6
30,8
2011
54,0
21,0
69,0
46,4
31,.6
2012
54,6
22,2
70,7
44,7
35,2
2013
55,8
24.8
71,9
50,3
33,5
2014
56,1
31,9
70,3
54,8
34,8
2015
54,5
38,9
66,7
59,6
36,3
2016
57,3
45,0
67,2
60,5
40,3
2017
54,9
39,6
65,1
58,4
32,0
2018
59,4
34,7
66,6
55,2
34,9
2019
56,6
25,8
75,8
53,2
44.3
Манба:Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитасининг 2010-2019 йиллар
бўйича маълумотлари
Масалан, кичик тадбиркорлик субъектларининг мамлакат ЯИМдаги
улуши 2019 йилда 2010 йилга нисбатан 4,0 фоизга, жами қурилиш ишлаб
чиқаришининг ҳажмини 23,3 фоизга, қишлоқ хўжалигида 0,5 фоизга, умумий
инвестициялар ҳажмини 10,9 фоизга ошганлигини кўришимиз мумкин. (1-
жадвал). Ушбу тармоқлар кесимида 2019 йили кичик тадбиркорликнинг
Ўзбекистон Республикаси ҳудудлар бўйича 2.-жадвалимизда кўриб чиқамиз.
360
2-жадвал
2019 йилда кичик тадбиркорликнинг ҳудудлар бўйича иқтисодий
фаолият турлари кесимида улуши, %
Кўрсаткичлар
Саноат
Қурилиш
Хизматлар
Инвестиция
Ўзбекистон
Республикаси
25,8
75,8
53,2
44,3
Қорақалпоғистон
Республикаси
19,8
88,8
53,6
35,3
вилоятлар:
Андижон
17,7
94,9
69,0
61,7
Бухоро
32,3
86,4
70,1
50,7
Жиззах
57,5
98,0
63,7
64,9
Қашқадарё
20,0
83,1
71,2
30,5
Навоий
8,4
71,9
61,4
16,6
Наманган
56,7
95,4
66,8
52,2
Самарқанд
40,6
96,6
70,7
61,0
Сурхондарё
41,0
80,5
69,9
73,3
Сирдарё
34,5
93,0
60,3
54,5
Тошкент
22,1
79,6
71,1
41,7
Фарғона
38,6
90,3
72,2
63,6
Хоразм
30,2
92,1
65,6
60,7
Тошкент ш.
42,5
74,5
48,6
39,8
Манба: Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитасининг 2019 йилги
статистик ахборотномаси маълумотлари асосида муаллиф томонидан тузилди.
Юқорида келтирилган жадвалдан кўриниб турибтики, инвестиция
киритилган ҳудудлар бўйича таҳлил қиладиган бўлсак, энг кўп киритилган
ҳудуд – Фарғона вилояти (63.6%), Андижон вилояти (61,7 %), Самарқанд
вилояти (61,0 %)га тўғри келаётган бўлса, энг куйи кўрсаткичда Навоий
вилояти (16,6 %) тўғри келади.
Қурилишда - Жиззах (98,0 %), Самарқанд (96,6 %), Наманган (95,4 %),
Андижон (94,9 %), вилоятлари, хизматлар соҳасида - Фарғона (72,2 %),
Қашқадарё (71.2 %), Тошкент (71,1 %), вилоятларини ташкил этади. (2-
жадвал)
Ўзбекистон Республикаси ҳудудларида кичик корхона ва микрофирмалар
савдо соҳасида 23,9 фоизни, саноат тармоғида 23,0 фоизни, қурилиш
тармоғида 13,0 фоизни, қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалигида 11,4 фоизни,
яшаш ва овқатланишда 8,0 фоизни, ташиш ва сақлашда 4,3 фоизни ташкил
қилган.
Ўзбекистон Республикаси бошқа давлатлар сингари рақамли
технологияларга инвестицияларни жалб этиш, узоқ муддатли стратегияларни
ишлаб чиқишда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик фаолиятининг
истиқболдаги ривожини таъминлаш - мамлакат ижтимоий-иқтисодий ҳаётини
қамраб олган ушбу соҳани барқарор ривожлантиришда тизимли, кластерли
ёндашув зарур эканлигини кўрсатиб берди.
Хулоса қилиб шуни таъкидлашимиз мумкинки, мамлакатимиз рақамли
иқтисодиётининг барқарорлигини таъминлаш ривожлантириш учун ушбу
361
соҳага инвестиция киритиш ва унинг таркибида кичик бизнес ва хусусий
тадбиркорлик улушини кўпайтириш талаб этади. Шу сабабли, кичик бизнес ва
хусусий тадбиркорлик фаолиятида саноат ва қишлоқ хўжалиги
маҳсулотларини ишлаб чиқараётган, тайёрлаш, сақлаш, сотиш, қурилиш
ишлари ва хизматлар кўрсатиш билан шуғулланаётган янги техника ва
технологиялар билан таъминлаш соҳани ривожланишида халқаро рейтингда
юқори ўринларини эгаллашга асос бўлади.
Do'stlaringiz bilan baham: |