Ichki kasallikiar



Download 11,34 Mb.
Pdf ko'rish
bet213/267
Sana01.07.2022
Hajmi11,34 Mb.
#727371
1   ...   209   210   211   212   213   214   215   216   ...   267
Bog'liq
Arslonov-ICHKI KASALLIKLAR

13.4. Kvinke shishi. Eshakemi
Bu kasallik klinik belgilarini birinchi m arta nem is shifokori, 
ichki kasalliklar mutaxassisi Kvinke (1842— 1922) tasvirlab bergan. 
Kasallik a ’zolarining shilliq qavatlarida teri osti yog‘ qavatlarida 
chegaralangan yoki diffuz shish paydo b o i is h i bilan xarakterlanadi. 
Kvinke shishi 20 y oshdan keyin uchraydi.
Allergik kasalliklarning k o ‘payishi m unosabati bilan Kvinke 
shishi k o ‘krak yoshidagi b o ladan tortib 71 yoshgacha uchra m o q d a. 
K o ‘p i n c h a b u kasallikka e rk a k la rg a n isb a ta n a y o lla r k o ‘pro q
chalinadi.
Kvinke shishi ikki tu rk u m g a b o l in a d i:
1. Atopik, y a ’ni allergik Kvinke shishi.
2. T u g ‘m a, noallergik Kvinke shishi.
Tug‘ma Kvinke shishi qon zardobida C ’-l-e ste ra z a ingibitorining 
yetishmasligi bilan b o g l i q b o ‘lgan b e m o rlard a uchraydi.
A topik Kvinke shishi bilan eshakem i o ‘rtasida uzviy b o g l a n i s h
bor. Avvalo, bu kasalliklarning sababchilari bir xil b o l g a n i holda 
b e m o r organizm i reaktivligining o ‘zgarishi bilan b o g liq d ir.
Allergik xususiyatga ega b o l m a g a n Kvinke shishi g o ‘daklikdan 
boshlanib, oila a ’z olarining k o ‘pchiligida uchraydi. Bu turdagi 
Kvinke shishi nasldan naslga d o m in a n t k o ‘rinishda o ‘tadi. Bu ikki 
xil turdagi Kvinks shishini farqlashda batafsil y ig llg a n allergologik 
tahlil y o rd am beradi.
Etio/ogiyasi.
Kvinke shishi paydo b o l i s h i d a ekzo va e ndoaller- 
g e n la r sabab b o i i s h i m um kin.
0 ‘simlik changlari k o ‘p in ch a Kvinke shishining kelib chiqishiga 
sababchi b o l a d i . 0 ‘zbekiston iqlim sharoitida o ‘simlik changlaridan 
p olin ( s h o ‘ra), m a k k a jo ‘xori, c h i n o r guli ch a n g la ri ko^pincha 
Kvinke shishi va eshakem i xastaliklari rivojlanishiga olib keladi. 
T u rm u sh allergenlari: uy changi, yostiq pari, dafniya, kitob changi, 
j u n changlari, gilam changlari h am Kvinke shishi xastaligiga olib 
keladi. Z a r d o b la r - b o ‘g ‘m a, qoqshol kasalligi (stolbnyak) va 
ko bkyo‘talga qarshi ishlatiladigan zardobga nisbatan um um iy harorat 
k o la r ilis h id a Kvinke shishi bilan eshakem i birgalikda kuzatiladi.
333


Z a rd o b yuborilgandan s o ‘ng ta n a n in g h a r yerida qichishish 
alomati paydo b o ‘lib, keyin qavariqsimon toshm alar toshadi. Kvinke 
shishi k o ‘p in ch a labda va ayollarning genitaliy a ’zolarida kuzatiladi.
D origa nisbatan terida kelib chiqadigan allergik reaksiyalar 
orasida eshakem i va Kvinke shishi birinchi o brinda turadi.
A ntibiotiklar ichida penitsillin eshakem i va Kvinke shishini 
keltirib c hiqarishda katta rol o bynaydi. K o ‘pchilik b e m orlarda bir 
vaqtning o ‘zida 2—3 xil doriga allergik reaksiya borligi aniqlanadi.
Am aliy tibbiyotda ishlayotgan shifokorning, b a ’zan bem orlarda 
qaysi d o ri-d a rm o n g a allergik reaksiya b o ‘lganligini aniqlab olishi 
tobora m ushkul boNib qolyapti. Dorilarga sezgirligi oshib, Kvinke 
shishini boshidan kechirgan b e m o rlar sezgirlik oshishiga sababchi 
b o ‘lgan dori preparatining hidiga yoki ju d a oz miqdoriga ha m kuchli 
reaksiya berish qobiliyatini saqlab qoladilar.
H a sha rotlar chaqishi - asalari, qovog‘ari, beli ingichka ari, 
uy kanasi va boshqa hasharotlar chaqishiga allergik reaksiya tobora 
k o bpayib, xatarli tus olm oqda. H a sha rotlar chaqish soni h a m o d a m
tanasi sezgirligini oshirib, allergik reaksiyaning turiga h a m t a ’sir 
qilar ekan. M asalan, hasharotlarni birin-ketin chaqishi natijasida 
allergik reaksiyaning b o s q ic h m a - b o s q i c h rivojlanishi tajriba da
isbotlangan.
O ddiy kim yoviy m o d d a la r, p a rd o z b u y u m la ri h a m allergik 
reaksiyalarni keltirib ch iq a rad i - h a r xil kir yuvish vositalari, 
turli pardoz b o ‘yoqlari, krem lar, soch, qosh va kipriklarga qora 
rang beruvchi ursol kuchli allergiklik xususiyatiga ega.
Fizik om illar — o d a m tanasiga t a ’sir qiladigan quyosh nuri, 
yuqori yoki past h a ro ra tn in g t a ’siri — bronxial a s tm a , allergik 
rinit konyunktivit, fotofobiya, eshakemi, Kvinke shishi va anafilaktik 
shok k o brinishlarida n a m o y o n boNishi m u m k in . Sovuq t a ’sirida 
yuzaga keladigan eshake m i va Kvinke shishi paydo b o ‘lishida 
organizmdagi surunkali infeksiya o ‘choqlari turtki vazifasini o ‘tashi 
e h tim o ld a n xoli e m a s (tanzillit, yiringli gaym orit, surunkali kolit).
Gijjalar, yuqum li kasalliklar, oziq-ovqat m ahsulotlari eshakem i 
va Kvinke shishi xastaligini keltirib chiqaradi.
Endogen sezgirlikning oshishi - hayz k o ‘rish davri, hom ila- 
dorlik, xavfli o ‘sm a (saraton) kasalliklari h a m eshakem i va Kvinke 
shishi xastaligini rivojlanishi h a m d a u bilan birgalikda kechishi 
m um kinligi tajribada isbotlangan.

Download 11,34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   209   210   211   212   213   214   215   216   ...   267




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish