Н. Қ. ЙЎлдошев, Г. Э. Захидов

 
8.4.
 
Ходимларни бошқариш 
 
Ходимларга
ишлаб чиқариш ѐки бошқарув операцияларини бажарувчи 
ва меҳнат воситаларидан фойдаланиш билан меҳнат предметини қайта 
ишлаш билан банд бўлган барча ишловчилар киради. Ходимлардан 

---

345 
қуйидагилар ажратиладилар: ишчилар, раҳбарлар, мутахассислар ва техник 
ижрочилар. 
Ходимларни бошқариш 
- бу жамоа ва алоҳида ходимларга улардан 
мувофиқ фойдаланиш, уларни фаолият юритиши ва ривожланиши бўйича 
мақсадга қаратилган, ташкилот мақсадларига эришишга йўналтирилган 
таъсир кўрсатишдир.
Ходимларни бошқаришнинг технологик жараѐни қуйидагиларни ўз 
ичига олади: 
- одам ресурсларини режалаштириш; 
- ходимларни танлаш; 
- ходимларни танлаб олиш ва баҳолаш; 
- ходимларга ҳақ тўлаш ва рағбатлантириш; 
- касбга қайта йўналтириш ва мослашув; 
- ходимларнинг ривожланиши; 
- мавжуд ходимларни баҳолаш; 
- раҳбар ходимларни тайѐрлаш, мартабани режалаштириш; 
- кўтариш, пасайтириш, бошқа ишга ўтказиш, ишдан бўшатиш; 
- ходимлардан фойдаланиш. 
Аввало ташкилот ходимларига бўлғуси эҳтиѐжларини режалаштириш 
туради. Улар асосида қуйидагилар ѐтади: 
-
ташкилотнинг ишлаб чиқариш дастури; 
-
маҳсулотни ишлаб чиқариш (сотиш)ни режалаштириш стратегияси; 
- ташкилот ходимларининг вужудга келган таъминланганлиги, тузилиши 
ва сифати;
Ташкилотнинг 
келгуси 
даврдаги 
ходимларга 
эҳтиѐжларини 
режалаштиришда 
ҳисоблаш 
усули, 
эксперт 
баҳолари 
усули 
ва 
экстрополяциялаш усулидан фойдаланиш мақсадга мувофиқдир. Режани 
қуйидагилар кесмасида туркумлаштириш керак: 
-
мутахассисликлар; 

---

346 
-
даврлар; 
-
ходимларни жалб қилиш манбалари. 
Шундан сўнг режанинг бажарилиши амалга оширилади. Кейин