Marketing darslik

 
 
 
 
 
 
 
 
 
4.1-rasm. Marketingning qo„llanilish sohasi bo„yicha 
asosiy turlari 
 
Iste‟mol tovarlari xizmati marketingi ishlab chiqaruvchi bilan 
iste‟mol o„rtasida bevosita aloqaning mavjudligi bilan ajralib turadi. 
Xizmatlarning ko„pchilik qismi kompleks xarakterga ega. Masalan, 
mehmonxonalar, jamoat ovqat joylari, ekskursion xizmat, yodgorlik 
tovarlari sotish va hokazolar paydo bo„lishi yalpi turistik mahsulot 
tushunchasi bilan bevosita bog„liqdir. Shu sababli ko„rsatish sohasida 
marketing juda katta yo„nalishga ega. 
 
4.2. Makromarketing va mikromarketing 
Marketingning tarkibiy tuzilishi haqida fikr yuritilganda uning 
tarkibida mikromarketing, mikromarketing turlari mavjudligini alohida 
ta‟kidlash zarur. Bu tushunchalarni fanga birinchi marta F. Kotler 1972-
yilda kiritdi va ularni xo„jalik faoliyati bilan shug„ullanadigan tashkilotlar 
bilan bir qatorda foyda olish bilan bog„liq bo„lmagan madaniyat, ijtimoiy, 
siyosiy va shunga o„xshash tashkilotlarga nisbatan ham qo„lladi. 
Mikromarketing-korxonaning ishlab chiqarishni shakllantirish, tovar 
va xizmatlarning tayyorlovchidan iste‟molchi yoki foydalanuvchiga borish 
oqimini boshqarish bilan bog„liq bo„lgan faoliyatdir. Uning asosiy vazifasi 
talabni qondirish va ayni paytda korxona oldiga qo„ygan maqsadlarga 
erishishdir. Boshqacha aytganda, bu ijtimoiy-iqtisodiy jarayon bo„lib, 
mahsulot yoki xizmatlarga bo„lajak talab tarkibini o„rganish, shuningdek, 
Marketing korxonaning 
bozorda (iste‟molchiga) yo„naltirilgan strategik 
boshqaruvi sifatida 
Xalqaro marketing 
Ichki milliy marketing 
Iste‟mol tovarlari marketingi 
Ishlab chiqarish vositalari marketingi 
Xizmatlar marketingi 
Ishlab chiqarish xizmatla ri
Iste‟mol xizmatlari

---

57 
bu talabni, taklifni shakllantirish iste‟molchiga axborot berish yo„llari 
bilan qondirish maqsadini ko„zlaydi. 
Shunday 
qilib, 
mikromarketing 
korxona 
darajasidagi 
bozor 
faoliyatidan iboratdir.