O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti umumiy tilshunoslik

ko`taram
bo`lib, kiShnamay qo`ygani hammaga ma’lum. ―Jangovar 
mehnat‖ gazetasidan. 
Dialektizmlardan taShqari, professionalizm, tehnistizm, terminlar ham badiiy uslubda 
ma‘lum bir maqsad bilan iShlatiladi. Bunday leksika halqimizning iShlab-chiqariShi, faoliyati 

---

206 
ifodalangan asarlarda ko`plab qo`llanadi. Masalan: 
Ota-onasi 
feodal, feodalizmning uyasi
, meni cho`ri, uy cho`risi qilmoqchi bo`liShdi!
(A.Qahhor ―Nurli cho`qqilar‖) 
Ba‘zan gazeta va jurnallarda hech qanday izohsiz iShlatiladigan terminlar nutq ko`rkini 
oShiriSh o`rniga uni tuShunarsiz so`zlar yig‘indisiga aylantirib qo`yadi. Masalan: 
Bu svecha 
zazorlaridan suyuqlik ichida ham uchqunlar chiqayotganligini ko`rib turibdi.
Jargon franstuzcha so`z bo`lib, buzilgan til degan ma‘noni bildiradi. 
Jargonlar biror ijtimoiy guruh tomonidan yaratilib, ularning maqsadlarini ifodalaydigan 
mahsus so`z va iboralardir. Ularning eng muhim belgilari Shundaki, o`zaro so`zlaShuvda 
so`zlovchining boshqalardan ustunroq ekanligini ko`rsatiShi, buni ta‘kidlaShidir. Masalan: bu 
kishi 
niShoni oliy Shon 
olib kelibdilar. Dadam 
Ollohning dargohiga maqtul etildilar
.
Argolar esa ma‘lum bir ijtimoiy guruh ichida iShlatiladi, faqat ularning o`ziga tuShunarli 
bo`ladi. Masalan: 
loy, yakan – pul, bedana-to`pponcha, havoga bulut chiqdi-o`g’rilaydigan 
narsa bor
(o`g‘rilar ichida iShlatiladi).
 
6-ma‟ruza 
Morfologik uslubshunoslik 
 
Reja: 
Asosiy tayanch tushunchalar
:
Analitik shakl – ko`makchili shakl. Pleonastik - qo`sha qo`llanish. Omoaffiks – bir 
qo`shimchaning ikki hil ko`rinishda qo`llanilishi. 
Morfologik stilistika quyidagi masalalarni o`rganadi.