Klinik laboraтoriya тekshirish usullari

Leykotsitlarning umumiy sonini aniqlash
A. Zaruriy jihozlar: tekshirilayotgan namunali sanoq kamerasi;
10x obyektivli va 10x okularli mikroskop.
B. A n i q l a s h u s u l i :
1. Kamerani mikroskop stolchasiga sekin joylashtiriladi.
2. Тekshirish paytida 10x obyektiv va kuchsiz yorug‘likdan
foydalanib, obyektiv fokusini kamera to‘riga to‘g‘rilanadi.
3. Leykotsitlarni chiziqlar bilan bo‘lib chiqilgan butun maydon
yoki belgilangan boshqa kvadratlar bo‘ylab sanaladi. Sanoq olib
borilayotgan har bir kvadratning ustki va chap tomonidagi
chiziqlarida turgan leykotsit hujayralarini ham qo‘shib sanaladi.
D. Normal natijalar. Normal o‘zgarishlar. Leykotsitlar 4,0—
10,0 x10
6
.
E. Patologiyasi. Ko‘rsatgichlarning normadan yuqori bo‘lib
chiqishi quyidagilarga ishora qiladi:

---

108
— neytrofil leykotsitoz: o‘tkir bakterial infeksiya, to‘qimalarning
zararlanishi va gemorragiya (qon ketayotgani)ga;
— limfotsitoz: o‘tkir yoki surunkali bakterial yoki virusli infek-
siya borligiga;
— monotsitoz: surunkali bakterial, protozoa va rikketsioz
infeksiya borligiga;
— eozinofiliya: allergik o‘zgarishlar, parazitar invaziya, teri
kasalligi borligiga.
Ko‘rsatgichlarning normadan past bo‘lib chiqishi quyidagilarga
ishora qiladi:
Leykopeniya: asosan, neytropeniyadan iborat bo‘ladi. Neytro-
peniya va trombotsitopeniya ko‘mik kasalligi yoki uning funksiyasi
susayib qolganida, taloq sekvestrlanganida yoki hujayralar
destruksiyasi kuchayganida (odatda, antijismlar ta’siridan) paydo
bo‘lishi mumkin.
Leykemiyalar qonda odatdan tashqari (patologik) shaklda
bo‘ladigan va odatda bo‘yalgan qon surtmasida topiladigan leykotsitlar
paydo bo‘lishi bilan davom etib boradigan o‘tkir va surunkali xavfli
kasalliklar guruhidir. Surtmada ba’zan leykotsitoz kuzatiladi, ammo
leykotsitlarning umumiy soni, ayniqsa, o‘tkir leykemiyada, nor-
mal yoki normadan kamroq bo‘lishi mumkin. Leykotsitlar umumiy
soni bilan qon surtmasidagi hujayralar morfologik nisbatini belgilash
muhimdir.
Yaxshilangan Noybauer kamerasi yoki Goryayev 100 ta katta
kvadratida leykotsitlar sanab chiqilganidan keyin sanalgan
hujayralar sonini 50 ga ko‘paytiriladi. Masalan, a=120 ta (sanalgan
leykotsitlar soni) x=a•50=120•50=6000.