M. T. Asqarova, G‘. E. Zaxidov, L. F. Amirov

O‘zbekiston Respublikasida YaIMning foydalanish tarkibi (%) 
 
 
 
 
Davr 
Yakuniy iste’mol 
xarajatlari jami, 
% 
Yalpi jamg‘arish 
 
 
 
Sof 
eksport 
 
 
 Xususiy 
 
 
Davlat 
Asosiy kapitalga 
yalpi ichki 
investitsiya 
Zaxiralarning 
o‘zgarishi va 
boshqalar 
2000 
61,9 
18,7 
24,0 
-4,4 
-0,2 
2001 
61,5 
18,5 
27,9 
-6,8 
-1,1 
2002 
60,2 
18,0 
22,1 
-0,9 
0,6 
2003 
55,6 
17,4 
21,5 
-0,7 
6,2 
2004 
51,9 
16,2 
23,5 
1,0 
7.4 
2005 
48.4 
15.9 
22.0 
6.0 
7.7 
2006 
48.2 
15.3 
21.6 
8.0 
6.9 
2007 
47,9 
15.6 
23.5 
4,7 
8,3 
2008 
47,1 
17,5 
25,5 
5,5 
4,4 
2009 
48,3 
18,9 
28,6 
-1,7 
5,9 
2010 
49,0 
15,8 
27,3 
-1,8 
9,7 
2011 
50,3 
15,4 
25 
1,5 
7,8 
2012 
52,2 
15,8 
25,4 
3,5 
3,1 
2013 
54,5 
15,8 
23,2 
4,4 
2,1 
2014 
56,0 
15,9 
23,0 
4,8 
0,3 
2015 
55,3 
17,6 
26,9 
-0,1 
0,3 
2016 
56,5 
18,1 
26,2 
-0,9 
0,0 
2017 
53,2 
16,7 
26,1 
1,5 
2,5 
Mamlakatda 2000 –2017-yillarda iste’mol ulushi o‘rtacha 53,2% 
ga teng bo‘lib, uning tarkibidagi 2017-yilda davlat xarajatlari ulushi 
o‘rtacha 16,7%, xususiy iste’mol ulushi esa o‘rtacha 53,2% ga teng 
bo‘lgan. 
YaIMni daromadlar (taqsimot usuli) bo‘yicha hisoblash. 
YaIMni daromadlar bo‘yicha aniqlashda yakuniy mahsulotni ishlab 
chiqarish jarayonida rezident-ishlab chiqarish birliklari tomonidan, 
qo‘shilgan qiymatlar hisobidan, to‘langan dastlabki daromadlar 
qo‘shib chiqiladi. 

---

28 
YaIMni daromadlari yig‘indisi ko‘rinishida hisoblashda asosan 
quyidagi ko‘rsatkichlardan foydalaniladi: 
-sof bilvostia soliqlar (Tn
) – bilvosita soliqlar(qo‘shilgan qiymat 
solig‘i, aksizlar, bojxona bojlari) va subsidiyalar hajmlari o‘rtasidagi 
farq; 
- 
yollanma ishchilarning ish haqlari (W) - 
xususiy va davlat 
kompaniyalarining yollanma ishchilarga hisoblagan barcha turdagi 
mehnat haqi to‘lovlarining nominal miqdori plus ish beruvchilar 
tomonidan ish haqi fondiga nisbatan hisoblanib to‘lanadigan ijtimoiy 
sug‘urta ajratmalari. O‘zbekiston Respublikasida bu ajratma normasi 
2005-yilda ish haqi fondiga nisbatan 31% bo‘lgan bo‘lsa. 2006-yildan 
boshlab 25 % qilib belgilandi, 2017-yildan boshlab 15-25 % atrofida 
qilib belgilandi. 
- 
Korporatsiyalarning yalpi foydasi 
+ 
nokorporativ korxonalar 
daromadi (R). 
Nokorporativ korxonalar –kichik hajmdagi, uy xo‘jaliklariga tegishli 
korxonalar bo‘lib ularda korxona foydasi va korxona egasining ish 
haqi elementlari o‘zaro qo‘shilib ketgan bo‘ladi. Bu holat aralash 
daromad atamasini qo‘llashga sabab bo‘ladi. 
R= 
Korporatsiyalarning sof foydasi 
(R1 ) 
+ nokorporativ 
korxonalar sof daromadlari