A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a


-rasm. Tangasimon zirk butasi



Download 29,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet191/240
Sana21.06.2022
Hajmi29,06 Mb.
#687578
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   240
Bog'liq
Dendrologiya-2012

53-rasm. Tangasimon zirk butasi.
Tikanlar och qizil rangda, uzunligi 3 sm. Barglari tuxum-simon 
shaklda, 7,5 sm gacha uzunlikda, 4 sm gacha kenglikda bo‘lib 
chekkalarida tikansimon tuklar joylashgan. Gul to‘plami 5-9 ta sariq 
gulchalardan iborat. Aprel oyida gullaydi, avgust-sentabr oyida mevalari 
pishib yetiladi. Mevasi sharsimon-dumaloq shaklda, pishishidan avval 
qizil rangda, to‘liq pishib yetilgach to‘q ko‘k-siyohrang bo‘lib, diametri 
12 mm gacha boradi.
Har bir mevada 2-5 ta urugiari yetiladi, ular asosan tuxumsimon 
shaklda bo‘ladi.
Meva sharbati nordon. Farmatsevtika va oziq-ovqat sanoatida 
ishlatiladi. Bu zirk turi tuproq tanlamaydi, issiqqa chidamli, qish 
sovuqlaridan 
zararlanmaydi. 
Ko‘kalamzorlashtirishda 
va o ‘rmon 
melioratsiyasida keng foydalaniladi.
Oddiy zirk (B erberis vulgaris L.) Balandligi 3 metrgacha 
o ‘sadigan buta, novda, p o ‘stlog‘i oq qo‘ng‘ir rangda, shoxlari ingichka. 
Aprel oyida barg chiqarish bilan bir vaqtda gullaydi. Mevasi 10-12 mm 
uzunlikda va 6 mm gacha diametrga ega. Mevalari 2-3 u ru g ii ba’zan 
urug‘siz. U rugiari 5 mm gacha uzunlikda och-jigarrangda. Mevasi tiniq


qizil rangda, barglari to‘q yashil rangda, juda xushmanzara buta. Soyaga 
va qurg‘oqchilikka chidamli, ildizidan bachkilaydi. Y o g ‘ochi tiniq sariq 
bo‘lib, quriganda qorayadi, chiroyli, shuning uchun mebel sanoatida 
ishlatiladi. Mevasidan turli ichimlik, murabbo va konfet mahsulotlari 
tayyorlanadi. Tanasi va ildizining po‘stlog‘i teri va jun gazlamalami 
bo‘yashda ishlatiladi. Barglari va mevasi tarkibida 6% ga yaqin olma 
kislotasi va S vitamini bor. Uning barglarida zang zam burug‘i rivojlanib, 
g‘alla o‘simliklariga tarqaladi va ulami zararlaydi. Shuning uchun ekin 
dalalariga yaqin joyga zirk ekmaslik kerak. U MDH ning Yevropa qismi 
o‘rtasi va janubidagi viloyatlarda, Qrim va Kavkazda to g ‘li hududlarda 
keng tarqalgan.

Download 29,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   240




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish