A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a


Qora marjondaraxt (Sambucus nigra L.)



Download 29,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet186/240
Sana21.06.2022
Hajmi29,06 Mb.
#687578
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   240
Bog'liq
Dendrologiya-2012

Qora marjondaraxt (Sambucus nigra L.) 
ning guli oq yoki sariq 
rangda. U aprel-may oylarida gullaydi. U lar y ig ilib novdaning uchida 
ko‘p gulli to‘pgul hosil qiladi. Mevasi iyul-avgust oyida yetiladi, qora, 
eti qora-qizgish b o iib , uchta u ru g i bor. U rug‘i mayda. tuxumsimon. 
Bahorda sepiladigan boisa, albatta stratifikatsiya qilinishi zarur, aks 
holda unib chiqmaydi. Qora marjondaraxt to‘nkasidan ko‘karadi, 
parxish y o ii bilan, qalamchasidan ko‘paytiriladi. U o‘rmonzorlarda, 
y o i bo‘ylarida. Turli tashlandiq yerlarda o'saveradi.
Marjondaraxtning bu turi MDH ning Yevropa qismida, Kavkazda va 
Qrimda yow oyi holda o‘sadi. U Kichik Osiyoda ham tarqalgan. Soyaga, 
qurg‘oqchilikka chidamli buta, nam yerda yaxshi o'sadi.
Qizil marjondaraxt (Sambucus racem osa L.) 
buta yoki kichik 
daraxt b o iib , novdalari jigarrang, tuksiz, yasmiqchali. Po‘stlog‘i 
bo‘yiga yorilgan. Barglari 3-8 ta bargchadan iborat. Gullari sariq-oqish 
b o iib , to‘pgul hosil qiladi. May oyida gullaydi, guli nektarli. M evasi 
qizil, shingilcha hosil qiladi. Ichida uchta urug‘ rivojlanadi, urug‘i


yonidan ezik, jigarrangda. Bu buta MDHning Yevropa qismida va 
Sibirdan to Uzoq Sharqqacha bo‘lgan joylarda ninabargli va aralash 
o ‘rmonlarda tarqalgan. Soyaga birmuncha chidamli. Unumdor yerda 
yaxshi o‘sadi. Po‘stlog‘i va mevasi surgi dori sifatida ishlatiladi, 
mevasidan spirt ham tayyorlanadi.
Qora va qizil marjondaraxt o ‘rmonlaming meliorativ holatini 
yaxshilashda ko‘p ekiladi. 0 ‘zbekiston sharoitlarida marjondaraxtning 8 
turi o‘stiriladi. Ular Shimoliy Amerikadan, Uzoq Sharqdan, Yevropadan 
va boshqa joylardan 
keltirilgan. 
Sibirda 
sibir 
marjondaraxti
(Sambucus sibirica N akai.) 
keng tarqalgan.

Download 29,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   240




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish