B. M. Mamatkulov, X. E. Rustamova jamoada hamshiralik

 
yil davomida o‘lganlar soni x 1000 
Х = --------------------------------------------------------------------------; 

---

88 
aholining o‘rtacha soniga 
 
3.Tabiiy o‘sish ko‘rsatkichi – 
1000 ta aholiga to‘g‘ri keladigan 
ko‘paygan aholi sonini ko‘rsatadi:
X = tug‘ilish ko‘rsatkichi – o‘lim ko‘rsatkichi 
 
4.Hayot indeksi – 
tug‘ilganlarning mutloq sonini o‘lganlarning 
mutloq soniga bo‘lgan nisbatini ko‘rsatadi. Undan o‘lim jadvallarini 
tuzish, umr davomiyligini prognozlashtirishda foydalaniladi. 
yil davomida tug‘ilganlar soni 
Х = --------------------------------------------------------------------------; 
yil davomida o‘lganlar soni 
Tug‘ilish hodisalarini statistik ruyxatga olish
. 
Qonunga muvofiq 
yangi tug‘ilgan chaqaloqlar bir oy mobaynida tug‘ilgan yoki yashash 
joyiga qarashli FXDYO tashkilotlarida ruyxatdan o‘tilishi shart. 
FXDYO tashkilotida bolani ruyxatga olish «Tug‘ilganligi haqidagi 
tibbiy guvohnoma» (103/h hujjati) asosida olib boriladi.
 
Demografik jarayonlarni o‘rganishda aholining ayrim guruhlari 
orasida tabiiy harakat ko‘rsatkichlarini o‘rganish katta ahamiyatga 
ega.Aholi orasida tug‘ish yoshidagi ayollarni (15-49 yosh) ko‘p yoki 
kamligi tug‘ilish ko‘rsatkichiga ta’sir ko‘rsatganligi sababli maxsus 
demografik ko‘rsatkichlardan ham foydalaniladi. 
 
Maxsus demografik ko‘rsatkichlar: 
1.Umumiy serpushtlik ko‘rsatkichi – 
xududda 1000 ta tug‘ish 
(fertil) yoshidagi ayollarga to‘g‘ri keladigan tug‘ilishlarni ko‘rsatadi va 
quyidagicha hisoblanadi: 
yil davomida tug‘ilganlar soni x 1000