Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Шартнома муносабатлари – товар ишлаб чиқарувчилар 
бўлмиш корхоналар ўртасида битимга биноан амалга ошади
-
ган иқтисодий алоқалар.
Шартнома нархлари – товарларни ишлаб чиқарувчи 
билан уни истеъмол этувчи ўртасидаги битимга биноан ҳар 
иккала томоннинг розилигига қараб белгиланган нарх. 
Шар
-
тномавий нарх
– бу шартнома асосида сотувчи ва сотиб 
олувчи маҳсулот ишлаб чиқарувчи ва истеъмол қилувчи ёки 
ўртада турувчи ўртасидаги ўрнатилган нархдир.
Шартномавий давлат – бу фақат унга фуқаролар томо
-
нидан топширилган ҳуқуқлар доирасида ва уларнинг манфа
-
атлари йўлида куч ишлатиш монополиясидан фойдаланувчи 
давлат, фуқаролар эса солиқларни тўлашга мажбурият деб 
эмас, балки ўз зиммасига ихтиёрий равишда олинган бурч 
сифатида қарайди.
Шарқий Африка бўйича иқтисодий ҳамкорлик таш-

---

391
килоти (ЕКЕА) – ташкилотга Замбия, Кения, Мавритания, 
Молгаш Республикаси, Сомали каби давлатлар аъзо. 1966 
йили БМТнинг иқтисодий комиссияларидан бири сифатида 
расман ташкил топди.
Шарқий Европа учун реконструкция ва тараққиёт 
Европа банки – Шарқий Европа мамлакатларига, жумла
-
дан, Россия Федерациясига кредит бериш орқали уларнинг 
тараққиётига кўмаклашувини кўзда тутган Европа банки. 
1990 йилнинг январида ташкил топган. Мазкур банк 12 дав
-
лат иштирокида тузилган.
Шахсий даромад – миллий даромаддан ижтимоий 
суғурта ажратмалари, корхона фойдасидан олинадиган 
солиқлар ва корхонанинг тақсимланмайдиган фойдасини 
чиқариб ташлаш ҳамда аҳоли қўлига келиб тушадиган ижти
-
моий тўловлар суммасини қўшиш йўли билан аниқланади.
Шахсий истеъмол – истеъмолчилик тавсифидаги 
неъматлар ва хизматлардан бевосита фойдаланишни, яъни 
уларнинг индивидуал тарзда истеъмол қилинишини билди
-
ради.