Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Солиқ субъекти – солиқ муносабатларида қатнашувчи 
солиқ тўловчилардир. Улар юридик ва жисмоний шахслар
-
га бўлинади. Солиқ муносабатларида солиқ тўловчилардан 
ташқари солиқ ундирувчи давлат ҳам қатнашади. Солиқни 
давлат ундиради. Унинг номидан махсус ташкилот – солиқ 
хизмати идоралари қатнашади. Солиқларни тўғри ҳисоблаш, 
тўлиқ тўлаш жавобгарлиги солиқ тўловчи субъектга юкла-
тилган. Субъект объектсиз бўлмайди ва аксинча.
Солиқ юки – маблағларни бошқа фойдаланиш мумкин 
бўлган йўналишлардан олиб, солиқларни тўлаш учун йў
-

---

321
налтириш орқали вужудга келадиган иқтисодий чекловлар 
даражаси бўлиб, одатда солиқ тўловчининг муайян даврда 
бюджетга тўланган солиқлар ва бошқа мажбурий тўловлар
-
нинг йиғиндиси сифатида намоён бўлади. 
Солиқ юки
 – солиқ 
тўловчининг муайян даврда бюджетга тўланган солиқлар ва 
бошқа мажбурий тўловларнинг йиғиндисини ифодалайди. 
Мамлакат миқёсида солиқ юки даражасини солиқларнинг 
ялпи ички маҳсулотдаги салмоғи орқали ифодаланади.
Солиқ юкини енгиллаштириш – солиқларнинг фоиз 
ставкаларини камайтириш ва имтиёзлар яратиш.
Солиққа тортиш бирлиги – бу ерда объектнинг ўлчов 
бирлиги. Бу даромад солиғида сўм, ер солиғида кв. метр, сув 
солиғида куб. метр ва бошқалар.
Солиқлар – давлат бюджети ёки маҳаллий бюджетлар
-
га жисмоний ёки юридик шахслар томонидан товар ва хиз
-
матларни ишлаб чиқарганлари учун ёки ишлаб чиқариш 
омилларидан фойдаланганликлари учун мажбурий тўловлар. 
Солиқ 
– даромад солиғи ставкасининг камайиши, нархлар
-
нинг мавжуд даражасида истеъмолчилик сарфларини кўпай
-
тиради, солиқларнинг ошиши истеъмолчилик сарфларини 
камайтиради.