Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»



Download 2,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet211/350
Sana20.06.2022
Hajmi2,5 Mb.
#680232
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   350
Bog'liq
IZOHLI LUGAT

Нархсиз рақобатлашув – асосий омили товарларнинг 
нархи эмас, балки унинг сифати, сервис хизмат кўрсатиш, 
ишлаб чиқарувчи фирманинг обрў-эътибори ҳисобланган ку
-
раш.
Натурал даромад – меҳнат ҳақи ҳисобига олинадиган ва 
уй хўжаликларининг ўз истеъмоллари учун ишлаб чиқарган 
маҳсулотлари.
Натурал ишлаб чиқариш – бунда меҳнат маҳсулотлари 
ишлаб чиқарувчининг ўз эҳтиёжларини қондириш, ички хў
-
жалик эҳтиёжлари учун мўлжалланади. Натурал хўжалик
-
нинг асосий белгилари қуйдагилардан иборатдир: 1) меҳнат 
тақсимоти етарлича ривожланмаган; 2) ишлаб чиқариш 
биқиқ характерга эга бўлиб, ишлаб чиқарувчиларнинг ўз 
эҳтиёжларини қондиришга бўйсиндирилган; 3) ишлаб 
чиқариш билан истеъмол ўзаро мос келиб, бевосита хўжа
-
лик ичида бир-бири билан боғланган; 4) меҳнат тор дои
-
рада ижтимоий характерга эга бўлган; 5) ишчи кучининг 
ҳаракатчанлиги чекланган.
Нафлилик – товарларнинг кишиларнинг бирон-бир 
истеъмолини қондириш лаёқати.
Негоциант – бошқа мамлакатлар билан йирик савдо иш
-
ларини бажарувчи тижоратчи; савдогар.
Неолиберализм – неоклассиканинг бир оқими, классик 
иқтисодий мактабни ва кейнсчиликни бирга қўллаш тара
-
фдори, бунда давлатнинг иқтисодиётга аралашмаслиги та
-
клиф этилади. Асосий вакиллари Л. фон Мизес (1881–1973), 
Ф. фон Хайек (1899–1992) бўлиб, бу оқим Австрия мактаби 
деб ҳам юритилади. Социалистик (императив) режалашти
-


269
ришга қатъий қарши, чунки бу режаланган тартибсизлик
-
ка олиб келади, меҳнат тақсимоти, хусусий мулк ва эркин 
алмашув цивилизациянинг мутлақ асоси деб саналади. Ф. 
Хайек 1974 йилда Нобель мукофоти совриндори бўлган. Бу 
оқим асосий эътиборни давлатнинг иқтисодиётга аралашу
-
вини энг кам даражага келтиришга, хусусий тадбиркорликни 
ривожлантиришга қаратиш лозимлигини уқтиради. Неоли
-
берализм ғоялари асосида «Ижтимоий йўналтирилган бо
-
зор иқтисодиёти» юзага келади, унинг асосчилари – немис 
олимлари В. Ребке (1899–1966), В. Ойкен (1891–1950), Л. 
Эрхард (1897–1977)лардир. Бу концепция ГФР ва Швеция
-
да яхши натижа берди, унинг асосий ғоялари мустақил Ўз
-
бекистон иқтисодиётида қўлланилмоқда. Ижтимоий йўнал
-
тирилган бозор иқтисодиётининг асосий қоидалари: эркин 
баҳоларнинг зарурлиги; эркин рақобат; талаб ва таклифнинг 
мувозанати; иқтисодиётнинг мувозанати; давлат бозор хў
-
жалигида шу шартларни кафолатлаши ва унинг ижтимоий 
йўналтирилган ривожини таъминлаши лозим. Неолибера
-
лизм нафақат маъмурий-буйруқбозлик тизимидан, балки ка
-
питализмнинг эркин рақобатларга асосланган давридан ҳам 
қатъиян фарқ қилади. Мустақил Ўзбекистонда ундан ижобий 
фойдаланилмоқда.

Download 2,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   350




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish