www.ziyouz.com kutubxonasi
18
U hujraga kirishi bilan birvarakayiga go‘yo qiyomat qo‘pdi. Ko‘chada yugur-yugur,
shovqin, itlar vangillagan, tovuqlar qiyqillab qochgan; gursillab devorlar yiqiladi,
sharaqlab daraxtlar qulaydi... Qandaydir bir xotin qichqirdi:
—
Kim ekan u, bizga ko‘knor ektiradigan!..
Bu tovush hammayoqni larzaga keltirdi. Hujraning devorlaridan chang yog‘di, tokchadagi
mis lagan jangillab ketdi.
Said Jalolxon tezdan mulla Shamsiddinning oldiga bordi va o‘z terisi orasidagi somon
parchasini sindirib yarmini unga berdi. Ikkovi dashtga chiqib baravariga na’ra tortdi.
Ko‘z ochib yumguncha necha ming piyoda va suvori kishilar paydo bo‘ddi. Bularning
hammasi kuloh kiygan va tug‘ ko‘targan edi. Ming-ming toshbaqa ming-ming qozon
atrofida aylanib, ko‘zga ko‘rinmaydigan necha yuz ming lashkar bo‘ldi. Bu yerning o‘zida
unga "Said Jalolxoni sohibqiron" deb nom berildi va xon ko‘taribdi. Mulla Shamsiddin
unga vazir bo‘ldi.
Musulmonobod yo‘lida g‘azotni boshlash uchun hamma narsa tayyor, faqat yarog‘-aslaha
yo‘q edi. Afg‘onistonga o‘tib ketgan ko‘r Shermatga Said Jalolxoni sohibqiron nomidan
darhol noma yozildi. Nomaga javob ham keldi. Javobda ko‘r Shermat "necha ming sipohi
bilan yo‘lga chiqdim, Sizga o‘z belimdagi shamshirimni yubordim", debdi.
Shunday qilib, ish borgan sari katta bo‘lar va ish kagta bo‘lgan sayin Said Jalolxonning
kallasi og‘irlashar edi.
Xudo allaqaysi tog‘ning g‘orida "Qirarman"va "Yig‘arman" nomli ikki maxluqni Said
Jalolxonning xon bo‘lishiga atab boqib yurgan ekan; yarim odam, yarim maymun
kiyofasidagi bu ikki jonivor kelib xonga salom berdi va har qaysisi o‘z hunarini aytdi.
Kirarman - ro‘para kelgan kishining kallasini uzib tashlar, Yig‘arman — kallasiz tanalarni
sarjinga o‘xshatib taxlar yekan. Said Jalolxon ko‘p xursand bo‘ldi. U, qo‘zg‘algan
qishloqni qilichdan kechirgani bu jonivorlarning yoniga necha ming so‘filardan qo‘shib
berdi. Ular, dashtni changitib ketar ekan, orqalaridan Said Jalolxon qichqirib qoldi:
—
Qiringiz! Quritingiz! Ekindan ko‘knor, jon egasidan toshbaqa bilan pashsha qolsa,
bas!
Bular ketgandan keyin Said Jalolxon gayratiga chidolmay shamshir sug‘urdi va havoda
o‘ynatib, askarga farmon berdi:
—
Ot qo‘yingiz! G’azot! Qishloqqa ot qo‘yingiz!
Oldinda xon, ko‘rinmas askar quyunday borar edi. Banogoh Said Jalolxonning ko‘zi
qarshidan ot qo‘yib kelayotgan mulla Shamsiddinga tushdi. Mulla Shamsiddin kelib
otdan tushdi, xonning oyog‘ini o‘pdi.
—
Qishlokda askarlar bor. Yaqiniga borishning sira iloji yo‘q,- dedi.
Qishloq tomonda yana chang ko‘rindi. Yig‘arman kelar edi. U ham kelib otdan tushdi va
xonning oyog‘ini o‘pib, zo‘r musibatdan darak berdi:
—
Qirarman shahid! — dedi.
Said Jalolxon ishongan tog‘i xususidagi bu xabarni eshitib oh tortdi va otdan yiqildi;
boshi bilan tushdi, kimdir uning boshini juda ham katta va haddan tashqari og‘ir latta
bilan bog‘ladi, shundan so‘ng hushidan ketdi.
Xon talay vaqtdan keyin hushiga kelib ko‘zini ochdi va o‘zini o‘z hujrasida ko‘rdi. Yonida
vaziri mulla Shamsiddin cho‘kka tushib o‘tirar edi.
—
Nima bo‘ldi? Qani shamshir, qani ot?— dedi xon boshini ko‘tarib, ammo boshi
shunday og‘rir ediki: yana yostiqqa qo‘ydi.
Mulla Shamsiddin ro‘molchasi bilan uni yelpib, yig‘lam-sirab dedi:
— Axir, mulla Said Jalolxon, nega kishini qo‘rqitasiz? Nima? Shamshir nimasi?
Qanaqa ot?
Dahshat (hikoyalar to’plami). Abdulla Qahhor
Do'stlaringiz bilan baham: |