Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

Bo‘g‘im xasmoli.
Falangalararo yoki kaft-falanga bo‘g‘imlarining yiringli 
yallig‘lanishi bo‘g‘im xasmoli deyiladi. 
Bo‘g‘im xasmolining klinik manzarasi:
doimiy og‘riqlar, barmoqning urchuqsimon 
shaklga kirishi, teri giperemiyasi, barmoqda odatiy bo‘lmagan harakatlar paydo 
bo‘lishi, krepitatsiya. 
Bo‘g‘im xasmolini davolash.
Ikkita parallel kesim bilan artrotomiya qilish, 
falangalararo bo‘g‘imni rezeksiya qilish, kechikkan, og‘ir holatlarda esa barmoqni 
amputatsiya qilish. 
Pay xasmoli. 
Xasmolning bu turi uzoq vaqt davomida barmoqlar faoliyatini 
buzilshiga olib keluvchi og‘ir turi bo‘lib, u pay qinlariga mikroblarning bevosita 
tushishi natijasida yoki yuzaki xasmollarda yallig‘lanish jarayonining chuqurga 
davom etishi natijasida rivojlanadigan yiringli yallig‘lanish jarayonidir. 
Pay xasmolining klinik manzarasi:
barmoqning shishishi, barmoqning bukilib 
qolishi, faol harakatlarning cheklanganligi, harakatda ayniqsa barmoqni yozish 

---

234 
vaqtida keskin og‘riqlar paydo bo‘lishi, umumiy holsizlik, bosh og‘rishi, tana 
haroratining ko‘tarilishi. 
Pay xasmolini davolash.
Pay xasmolini operatsiya qilishda barmoq asosiy 
falangasining old-yon yuzalaridan ikkita parallel va pay qinlarini ochish uchun 
kaftda bitta kesim qilish etarli bo‘ladi. Bo‘shliqqa rezina pilikchalar o‘rnatiladi, 
kaft va barmoqlarga gipsli longeta qo‘yiladi.
Paronixiya. 
Tirnoq asosi atrof to‘qimalarining yallig‘lanish jarayoni bo‘lib, bunda 
tirnoq valigi shishib, terisi qizaradi va og‘riqli bo‘ladi.
Paronixiyani davolash:
dastlabki kunlarda konservativ terapiya muolajalari: 
vannochkalar, spirtli kompresslar, to‘qimalarning antibiotiklar bilan to‘yintirish 
samarali bo‘ladi. O‘tkazilgan konservativ terapiya muolajalaridan samara 
bo‘lmaganida esa jarrohlik amaliyoti qilinadi.