Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

 
Klinik ko‘rinishi:
kuchli og‘riq, teri giperemiyasi, barmoq funksiyasining 
buzilishi: barmoqning yarim bukilgan holati va uni to‘g‘irlashga intilish keskin 
og‘riqqa sabab bo‘lishi.
Teri xasmoli.
 
Bunda yallig‘lanish jarayoni terining o‘zida joylashgan ekssudat 
epidermisni ko‘chiradi.
Teri osti xasmoli.
 
Bu xasmollarning ichida eng ko‘p uchraydigan turi bo‘lib, 
ko‘pincha jarayon tirnoq falangasida kuzatiladi.
Teri osti xasmolining klinik manzarasi: pulsatsiyalanuvi og‘riq, barmoqning 
shishishi, barmoqda harakatlarning cheklanganligi, tana haroratining oshganligi
Teri xasmoli operativ davolanadi.
Operatsiya ajralgan epidermisni to‘la olib 
tashlash va gipertonik bog‘lamlar qo‘yishdan iborat. Teri osti xasmolini asosiy 
davolash usuli erta operatsiya va
 
antibiotiklarni keng ko‘lamda ishlatishdan iborat. 
Eng ko‘p tarqalgan kesish usuli bu barmoqning ikkala tomonidan qilinadigan 
yarim oval (101-rasm) kesimdir. Jarayon o‘rta yoki asosiy falangalarda bo‘lsa 
bo‘ylama yo‘nalishda kesim qilinadi.
101-rasm. Xasmolda ko‘p tarqalgan kesish usuli 
 

---

233 
Suyak xasmoli. 
Birlamchi yoki ikkilamchi suyak xasmollari tafovut qilinadi. 
Birlamchi suyak xasmoli suyak yoki suyak usti pardasining shikastlanishidan 
keyin rivojlanuvchi jarohat infeksiyasida kuzatiladi. Ikkilamchi suyak xasmoli esa 
yuzaki xasmollarni etarlicha davolamaslik oqibatida rivojlanadi.
Suyak 
xasmolining 
klinik 
manzarasi:
suyak xasmolining boshlang‘ich 
bosqichlarida klinik belgilari teri osti xasmolini eslatadi, biroq biroz keskinroq 
bo‘lishi mumkin, tirnoq falangasining kolbasimon shishi, paypaslab ko‘rganda 
keskin og‘riq aniqlanishi, tugunli zond bilan tekshirganda tarqoq og‘riqlilik 
aniqlanishi, tana haroratining 39-40
o 
S gacha oshishi. 
Rentgenologik suyak destruksiyasi kasallikning 10-14 kuni aniqlanadi.
Suyak xasmolini davolash.
Erta muddatlarida barmoqni immobilizatsiya qilish va 
antibiotiklarni keng ko‘lamda buyurish zarur. Agarda 2 kun davomida o‘tkazilgan 
konservativ terapiya muolajalari samara bermasa jarrohlik amaliyoti qilish zarur. 
Kasallikning erta muddatlarida jarrohlik amaliyoti yiringli bo‘shliqni ochish va 
nekrotik to‘qimalarning olib tashlashdan iborat bo‘ladi.