O‘zbeкiston respubliкasi

[WP
m
,WP
m
]tipik ko‗rinishli gaplarda mustaqil kesimlik shakli 
(MКSh)dagi gaplar birlashtiriladi. Birlashish intonatsion va mazmuniy 
omil asosida, ko‗p hollarda bog‗lovchi vositasida amalga oshiriladi. 
[WP
m
, WP
m
]tipik ko‗rinishli qo‗shma gapni tashkil etuvchi 
sodda gap orasida turli ma‘noviy munosabat mavjud bo‗ladi. Masalan, 
mazkur qolip asosidagi 
O„qituvchi keldi, dars boshlandi 
gapida 
quyidagi rang-barang munosabatlar bor: 
a)
uzilishli birin-ketinlik; 
b)
uzilishsiz birin-ketinlik; 
d)
payt munosabati; 
e)
natija munosabati; 

---

444 
f)
sabab munosabati va hokazo. Bu munosabat har bir gapning 
tarkibidagi [
W
] va [
Pm
] lar, qo‗llangan bog‗lovchi vositaning 
ma‘no va vazifalari bilan bog‗liq, bevosita sintaktik strukturaga 
daxldor emas. Chunki bir fikrni turli sintaktik shaklda, turli fikrni bir 
sintaktik shaklda berish mumkin bo‗ladi. 
Demak, [
WP
m
,WP
m
]tipik ko‗rinishining umumiy xususiyatini 
quyidagicha belgilab olamiz: [
WP
m
,WP
m
] bu mustaqil sodda gap 
sifatida qo‗llana oladigan birdan ortiq gapning nutqda ma‘lum bir 
bog‗lovchi vosita bilan o‗zaro bog‗lanishi va bitta tugal ohangga, bitta 
gap to‗xtamiga ega bo‗lishi. Ma‘lum bo‗ladiki, [
WP
m
, WP
m
]
[WP
m
- 
WP
m
]umumiy qolipining oraliq bir ko‗rinishi sifatida lison va nutqqa 
daxldor bo‗ladi. [
WP
m
,WP