Maxsus qism jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar. Harbiy xizmatni o

subyektiv tomoni 
ehtiyotsizlik shaklidagi aybi bilan 
ifodalanadi. Uchish yoki uchishga tayyorgarlik ko‘rish qoidalarini 
buzishga yo‘l qo‘ygan shaxs og’ir oqibatlar yuz berishi mumkinligini 
oldindan ko‘ra oladi, lekin asossiz holda ushbu oqibatlar yuz bermaydi, 
deb hisoblaydi yoki ularni oldindan ko‘ra olishi lozim va mumkin edi. 
Sodir etilgan qilmishni JK ushbu moddasi bo‘yicha kvalifikatsiyalash 
uchun jinoyatni sodir etish motivi ahamiyatga ega emas.
JK 299-moddasida nazarda tutilgan jinoyatning 
subyekti 
– 
zimmasiga uchish yoki uchishga tayyorgarlik ko‘rishni ta’minlashga oid 
maxsus vazifa yuklatilgan harbiy xizmatchilar bo‘lishlari mumkin. Uchish 
rahbari, havo kemasining qo‘mondoni, uchuvchi, bort muhandisi, 
shturman va boshqalar ham javobgarlikka tortilishlari mumkin. 
6-§. Kemani boshqarish qoidalarini buzish 
(JK 300-moddasi) 
Jinoyatning
asosiy bevosita obyekti
Qurolli Kuchlarda o‘rnatilgan 
kemani boshqarishning tartibini hamda harbiy kemalardan foydalanish 
355 

---

qoidalarini ta’minlaydigan ijtimoiy munosabatlar bo‘ladi. 
Qo‘shimcha 
bevosita obyekt
– fuqarolarning hayoti, sog’lig’i, Qurolli Kuchlar 
mulkining xavfsizligini ta’minlaydigan ijtimoiy munosabatlardir.
Ushbu jinoyatning 
predmeti
faqat harbiy kemalar, ya’ni O‘zbekiston 
Respublikasi Harbiy Dengiz floti kema tarkibining kemalari bo‘lishi 
mumkin. Bular jangovar va qorovul kemalari, maxsus maqsadli suzish 
vositalari, katerlar va boshqalar bo‘lishi mumkin.
Obyektiv jihatdan JK 300-moddasida 
ko‘zda tutilgan jinoyat 
kemaning halokatga uchrashiga yoki jiddiy shikastlanishiga, odamlar ha-
lok bo‘lishiga yoki boshqa og’ir oqibatlarga sabab bo‘lgan kemani 
boshqarish qoidalarini buzishda ifodalanadi.
Ushbu modda blanket dispozitsiyalidir. Jinoiy javobgarlik yuz berishi 
uchun kemani boshqarish qoidalarining buzilishini hamda ushbu qoida 
buzish bilan kemaning halokatga uchrashi yoki jiddiy shikastlanishi, 
odamlar halok bo‘lishi yoki boshqa og’ir oqibatlar o‘rtasida sababiy 
bog’lanishni aniqlash lozim bo‘ladi.