Maxsus qism jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar. Harbiy xizmatni o

NOTA BENE ! 
Virus dasturi
– boshqa dasturlarga o‘z-o‘zidan qo‘shilishga (ya’ni 
ularni «zararlash»ga) va ular ishga tushirilganda vakolatli foydalanuvchi 
uchun nomaqbul bo‘lgan turli amallarni bajarish, chunonchi: fayllar va 
kataloglarga shikast yetkazish yo‘li bilan ulardagi axborotni yo‘q qilib 
yuborish, modifikatsiyalashtirish, to‘sib qo‘yish; kompyuter xotirasini 
keraksiz ma’lumotlar bilan to‘ldirish yoki o‘chirish, uning ishi 
sekinlashuviga olib kelish va hokazolarga qodir bo‘lgan zarar keltiruvchi 
maxsus dastur. 
259 

---

Virus dasturlar, odatda, ular o‘z-o‘zidan nusxa ko‘chirishi va niqob-
lanishini ta’minlovchi ko‘rsatmalarni o‘z ichiga oladi. Muayyan davr 
mobaynida virus o‘zini namoyon etmasligi mumkin, lekin keyinchalik 
kompyuter «kasallanadi» va sirtdan sababsiz ishdan chiqadi. Aksariyat 
hollarda kompyuter ishidagi nosozliklar axborot to‘liq yoki qisman yo‘q 
bo‘lib ketishi bilan birga yuz beradi.
Rasmiy darajada ro‘yxatdan o‘tkazilgan, kompyuterni butunlay 
yaroqsiz holatga keltirishga qodir bo‘lgan kompyuter viruslari orasida 
«Pokiston virusi», «Rojdestvo archasi», «Morris virusi», «I love you», 
«666» viruslarini qayd etish mumkin. Hozirgi vaqtda EHM uchun viruslar 
soni bir necha o‘n mingtaga yetadi va ularning soni tinimsiz o‘sib 
bormoqda.
JK 278
6
-moddasida 
nazarda tutilgan jinoyatning 
obyektiv tomoni
kompyuter tizimida saqlanayotgan yoki uzatilayotgan axborotni ruxsatsiz 
yo‘q qilib yuborish, to‘sib qo‘yish, modifikatsiyalashtirish, undan nusxa 
ko‘chirish yoki uni qo‘lga kiritish maqsadini ko‘zlab kompyuter dastur-
larini yaratish yoki mavjud dasturlarga o‘zgartirishlar kiritish, xuddi 
shuningdek, maxsus virus dasturlarini ishlab chiqish, ulardan qasddan 
foydalanish yoki ularni qasddan tarqatishda aks etadi.