«Ўзбекистон темир йўллари» датк

Armaturalarni 

ankerlash. 

Quyida 

zo’riqtirilmagan 

armaturalarni 

ankerlash  sxemalari  keltirilgan  (2.12-rasm).  Elementlar diametri 5  mm  gacha 

bo’lgan Br–II sinfli sim bilan ankersiz armaturalansa, betonning sinfi B20 dan; 

diametri 6 mm va undan ortiq bo’lsa – B30 dan kam bo’lmasligi lozim. K–7 va 

K–19 sinfli arqonsimon armatura qo’llangan elementlardagi betonning sinfi 

kamida  B30 olinadi. Agar A–V  (At–V) va At–IV  sinfli sterjenli ankersiz 

armatura ishlatilsa, armatura diametri 18  mm  gacha bo’lganda,  beton sinfi 

kamida  B20 va B30, armatura diametri 20  mm  va undan ortiq bo’lganda,  B25 

va B30 dan kam bo’lmasligi kerak. 

 

 

 

2.12-rasm. Zo’riqtirilmaydigan armaturalarni ankerlash: a – doirali silliq sterjenlarni 

to’qilgan karkaslarda; b – sterjen oxirida  maxsus ankerlar bilan; v – sterjenlarni egish;  

 g – chetki erkin  tayanchlarda; 1 – plastina; 2 – kiygizilgan kallak; 3 – shayba;  

4 – burchaklik; 5 – payvand; 6 – sterjenlarni egilishiga qarshilik ko’rsatadigan 

qo’shimcha xomutlar 

 

Armaturani  betonga  tirab  taranglanganda,  uning  uchida  anker  moslama 

hamma  vaqt  turishi  shart,  ammo  tirgaklarga  tirab  tortganda  maxsus  ankerlar 

o’rnatish  shart  emas.  Ko’prik konstruksiyalarini taranglashda asosan kolodkali 

va konussimon  qopqoqli  ankerlar  ishlatiladi  (2.13-rasm).   

---

 

34 

 

 

2.13-rasm Kolodkali va konussimon qopqoqli anker: 1  –  taranglangan armatura  

(18 ta simdan tashkil topgan armatura tutami); 2  –  diametri 2 mm bo’lgan spiral sim; 

3  – diametri 1 mm bo’lgan sim bog’lama; 4  –  kanal ishlash; 5  –  dastak; 6  – qopqoq   

(probka); 7 – kanalni  to’ldirish  teshigi; 8  – element  uchiga qo’yilgan sim to’r 

 

Aylana  kesimli konstruksiyalar  (rezervuarlar,  quvurlar  va  h.k.)  o’ta 

mustahkam sim bilan uzluksiz ravishda armaturalansa, simning bir uchi o’rama 

spiral  ostiga  mahkamlanadi  va  ikkinchi  uchi  siquvchi  boltga  o’ralib,  betonda 

qoldirilgan metall taxtakachlarga burab tig’izlanadi. 

Egiluvchi  elementlarga  ta’sir  etuvchi  ko’ndalang  kuchning  qiymati 

salmoqli  bo’lsa,  to’sinning  tayanchga  yaqin  qismida  zarurat  bo’lgan  holda, 

bo’ylama  armaturadan  tashqari  ko’ndalang  armatura  –  xomutlar  ham 

taranglanadi

.  Тayanch  atrofida  to’sinning  ikki  o’q  yo’nalishida  oldindan 

zo’riqtirilishi og’ma kesimlar bo’yicha yorilishining oldini oladi.