«Ўзбекистон темир йўллари» датк


Kuchlanishlar  kamayishi  (relaksatsiyasi)



Download 1,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/73
Sana07.06.2021
Hajmi1,45 Mb.
#65818
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   73
Bog'liq
koprik va quvurlarni loyihalash va qurish

Kuchlanishlar  kamayishi  (relaksatsiyasi). 

Тob  tashlash  hodisasi  bilan 

kuchlanishlar relaksatsiyasi (kamayishi) tushunchasi orasidagi uzviy bog’lanish 



 

12 


bor. Betonning boshlang’ich deformatsiyasi o’zgarmas bo’lib, vaqt o’tishi bilan 

undagi kuchlanishlarning kamayishi hodisasi kuchlanishlar relaksatsiyasi  deb 

ataladi.  Relaksatsiya  sharti 

ε

b



=

ε

el



+

ε

pl



=const  ko’rinishida  ifodalanadi. 

Kuchlanishlar  relaksatsiyasi  ham  tob  tashlash  singari  vaqt  o’tishi  bilan  so’nib 

boradi.  

Betonning  qotishiga  va  tuzilishiga  quruk-issiq  iqlimning  ta’siri.  Hozirgi 

kunga  qadar  quruq-issiq  iqlim  sharoitida  betonning  uzoqqa  chidamliligi 

bo’yicha  to’liq  ilmiy  asoslangan  talablar  ishlab  chiqilmagan,  asosiy  e’tibor 

uning  mustahkamligiga  qaratib  kelinmoqda.  Yilning  issiq  davrlarida 

haroratning  balandligi  va  nisbiy  namlikning  kamligi  tufayli  beton  tarkibidan 

suv  qochib,  sementning  gidrotatsiyasi  to’laligicha  amalga  oshmaydi  va  beton 

tegishli  fizik-mexanik  xossalarini  olib  ulgurmaydi.  Shu  sababli,  temirbeton 

konstruksiyalarini  tayyorlashda  betonning  tarkibidagi  suvni  saqlash,  quyosh 

radiatsiyasi  va  boshqa  zararli  ta’sirlardan  asrash  kabi  turli  tadbirlarni  amalga 

oshirishga  to’g’ri  qeladi.  Quruq-issiq  iqlim  sharoitida  qurilishning  sifatini 

oshirish maqsadida, tez qotadigan o’ta mustahkam portlandsementlar va yengil 

g’ovakli  to’ldirgichlar  ishlab  chiqarishni  keng  yo’lga  qo’yish  talab  etiladi. 

Respublikamizda  g’ovakli  yengil  to’ldirgichlardan  asosan  keramzit,  agloporit 

va  boshqa  ashyolar  qo’llaniladi.  Bulardan  tayyorlangan  betonlar  qurish 

jarayonida  suvning  ma’lum  qismini  o’ziga  shimib,  namlikni  ushlab  turadi; 

harorat  ko’tarilganda,  uning  bir  qismini  sarf  qiladi.  Natijada,  sementning 

gidrotatsiyasi uchun normal holat vujudga keladi. 

Betonda turli qatlamlarning suv yo’qotishi turlicha bo’ladi

. Тashqi qatlam 

suvni eng ko’p yo’qotib, ichkarilagan sayin suvning yo’qolishi kamaya boradi. 

Betonni  parvarishlashni  asosiy  vazifasi  betonda  suv  qochishini  va  shu  tufayli 

hajmiy  deformatsiyalarni  vujudga  kelishining  oldini  olishdan  iboratdir. 

Natijada, qotayotgan betondagi salbiy oqibatlarning oldini olish uchun: 

 – betonning ustiga namlangan yopqichlar (qamish plita, taxta shit, brezent 

va h.k.) yopiladi; 

 –  beton  tarkibidagi  to’ldirgichlar  yengil-g’ovakli  to’ldirgichlar  bilan 

almashtiriladi,  tez  qotuvchi  yuqori  markali  sementlar  ishlatiladi, 

В/S  qiymati 

kamaytiriladi va h.k. 

Og’ir  betondan  tayyorlangan  temirbetonning  zichligi,  undagi  armatura 

miqdori 3% va undan kam bo’lganda, 2500 kg/m

qabul qilinadi. 



Betonning  vaqt  davomida  o’z  mustahkamligiga  erishishi  uning  muhim 

xossasidir. Odatdagi betonlar o’z mustahkamligining  50% ga +20°S haroratda 

3  kunda  erishadi.  Mustahkamlikka  qisqa  vaqtda  erishish  konstruksiyani  nam 

bug’da  qizdirish  yoki  bug’lantirish  vositasida  erishiladi,  bunday  usul  2  kunda 

80%  mustahkamlikka  erishish  imkoniyatini  beradi.  Betonning  sifatiga 

sementning  sarfi  va  xili  sezilarli  ta’sir  etadi.  Ortiqcha  sarf  betonning  o’ta 

cho’kishi  va  o’rmalovchanligini  ortishiga  olib  keladi.  Beton  qorishmasining 

tarkibini  sinchiklab  tanlab,  sement  sarfi  va  suv-sement  nisbatini  (S/S




 

13 


kamaytirib,  texnologik  operatsiyalar  hamda  betonning  qotish  jarayonida 

parvarishlab,  shuningdek  o’ta  cho’kmaydigan  va  kengayuvchi  sementlardan 

foydalanib o’ta cho’kishni kamaytirish mumkin. Salqilik – betonning yuk ostida 

asta-sekin deformatsiyalanish qobiliyatidir.  




Download 1,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish