Маркетинг

Маркетинг
 
 
 
7 
Маркетинг концепцияси ҳақида қуйида расм ва жадвалда маълумотлар 
берилган. 
Маркетинг ва тадбиркорлик соҳасида дунё илми ва амалиёти маркетинг 
эволюциясида қуйидаги концепцияларни асослади ва тавсия этди: 

ишлаб чиқариш концепцияси; 

товар концепцияси; 

сотиш концепцияси; 

анъанавий маркетинг концепцияси; 

ижтимоий-ахлоқий маркетинг концепцияси; 

ўзаро алоқавий маркетинг концепцияси. 
Кўрсатиб ўтилган маркетинг концепциялари ҳар бир мамлакат учун стандарт 
ёки норма ёки қоида сифатида кўрилмаслиги керак. Маркетинг эволюцияси ҳар 
қайси мамлакатда ўзини хусусиятлари ва бозор муносабатлари ривожланиш 
даражасига боғлиқ бўлади. Бироқ маркетингни пайдо бўлиши билан боғлиқ жаҳон 
тажрибаси ҳамда бозор муносабатларини ривожланиши аниқ мамлакатларда 
тадбиркорлик фаолиятини тадбиқ тадбиқ бозор муносабатларини шакллантиришга 
ишлатилиши мумкин эканлиги фойдали ҳисобланади. Бундан ташқари 
маркетингни ривожланишида машҳур умумий тенденция – эътиборни товар ишлаб 
чиқаришдан истеъмолчига, унинг хоҳиш ва эҳтиёжларига қаратиш талаб этилади. 
Биринчи давр
 
- маркетинг концепцияси «ишлаб чиқариш концепцияси» - 
«маҳсулот устунлиги» тарзида белгиланади, бунда энг муҳим масала яхши товар 
ишлаб чиқариш ва уни харидорга арзон нархларда сотиш деб ҳисобланади. 
Концепция шиори - «имкони борича кўпроқ товар ишлаб чиқар, чунки бозор 
талаби чексиз». Шуниси диққатга сазоворки, бизнинг иқтисодиётимиз ҳозирги 
даврда ҳаммадан кўра ибтидоий маркетинг коцепциясига яқин туради. 
Товар концепцияси истеъмолчи эътиборини товарга, унинг сифатига ва 
нархига қаратишни талаб этади. Истеъмолчилар ўхшаш товарларни сифатларини 
бошқа фирмани шундай товарлари билан солиштириб кўрадилар. Бу концепцияни 
кўпинча компания, фирма, ташкилотлар, шунингдек, нотижорат ташкилотлар ҳам 
ушлаб турадилар. Бироқ товар концепцияси муваффақият келтиравермайди.