Biotexnologiya fanidan o’quv-uslubiy majmua

Нормoфлора препаратлари бир неча хил кўринишда бўлади:
Пробиотиклар
(эубиотиклар)ни, таркибида ўсимлик ёки ҳайвонлардан 
ажратиб олинган махсус микроорганизмларни тирик ҳужайралари бўлади; улар 
ичак шароитида тириклашадилар, патоген эмас, токсинлик хусусиятлари йўқ, 
узоқ вақт давомида сақланганда ҳам стабил ҳолатда қоладилар. Бундай 
препаратларга 
қуйидагилар 
киради: 
бифидум 
бактерин, 
бификол, 
лактобактерин, бактисубтил, линекс, энтерол ва бошқалар.
Пребиотиклар- 
инсонга дўст бўлган бактерияларни кўпайишини танлаб 
кўпайтирувчи (селектив) озуқа қўшимчаларидир. Булар паст молекуляр 
оғирликка эга бўлган углеводлар (фркутоза-олигосахаридлар, инсулин, 
лактулоза ва бошқалар) бўлиб, улар овқат ҳазм қилиш системасини 
ферментлари ёрдамида парчаланмасликлари керак. 
Симбиотиклар-
пробиотик 
ва пребиотик сақловчи комлекс препаратлар. 
Булардан ташқари- дисбактерозни йўқотиш учун- патоген микрофлорага 
қарши, нормал микроорганизмларни метаболитларидан фойдаланилади. Бундай 
препаратларга 
хилак-форте
- ичакни нормал микрофлорасининг модда 
алмашинув маҳсулотларини стерил концентрати: сут кислотаси, лактоза, 
аминокислоталар ва ёғ кислоталари. Бу моддалар ичакда нормал микрофлора 
яшаши учун мос бўлган биологик муҳитни қайта тикланишига ёрдам 
кўрсатадилар ва патоген бактерияларни ўсини тўхтатиб қўядилар. 
Пробиотиклар тайёрлашнинг умумий технологик чизмаси
1. Ишлаб чиқариш майдонини (хоналарини), ускуналарни, идиш, вентиляцион 
система ва кадр тайёрлаш. Бу ишлар махсус инструкция ва стерил доривор 
моддалар билан ишлаш шароитлари асосида олиб борилади; 
2. Муҳит тайёрлаш ва стерилизация қилиш (концентрланган, ишлаб чиқариш ва 
қуритиш учун ҳимоя муҳити). Тайёргарлик шилари қуюдагилардан иборат: 
- муайян структура учун керакли бўлган моддаларни сифатли тайёрлаш; 

---

- алоҳида компанентларни мақсадли маҳсулотни чиқимига таъсирини баҳолаш; 
- ишлатиладиган муҳит таркибига кирувчи маҳсулотларни оптимал нисбатини 
аниқлаш; 
3. Маточний (екув) 6 пассажгача ва ишлаб чиқариш культураларини ўстириш. 
Дастлаб махсус штамм асосида ҳар хил озуқа муҳити ишлатиб экув 
материалини ўстириб олинади (37ºС да). Ишлаб чиқариш культурасини махсус 
боксларда ўрнатилган реакторларда, суюқ озуқа муҳитида ўстириш орқали 
тайёрланади. Реакторлар магнит аралаштиргич ва рап ўтадиган рубашкалар 
билан жиҳозланган бўлади. 
4. Суюқ полифабриконларни флаконларга қуйиб чиқиш. Микроб 
суспензияларини ампулаларга ва флаконларга қуйиб чиқиш. Махсус қуйиш 
аппаратлари ва ампулани беркитиш (запайка) ускуналарида бажарилади. 
Тўлдирилган ампула ва флаконлар қуритиш учун сублимацияга юборилади 
5. Сублимацион қуритиш. Ампулалар совутгич камераларига 75ºС 
қийшайтириб жойлаштирилади, -40ºСда музлатилади ва шу ҳароратда 18-24с 
ушлаб турилади ва сублимация қилинади (қурутилади). 
6. Беркитиш. Қуруқ микроб массаси сақланган ампулалар газ муҳофазаси 
остида паст қилинади (флаконлар эса мустаҳкам беркитилади).
7. Маркировка, упаковка (жойлаштириш). Ампулалар белгиланиб (маркировка 
қилиниб) ҳар бир пачкага 10тадан қадоқланади. 
8. Тайёр доривор моддани сифатини назорат қилиш.