Istiqlol avlodi

 
"Qahramon haqida ertak to‘qish" mashqi 
Maqsad
: Barcha ertaklarga xos bo‘lgan narsalar asosida hikoya tuzib, biz bu 
dunyoda o‘z yo‘limizni va bu yo‘lda duch keladigan qiyinchilik va to‘siqlarni qanday 
yengishimizni ko‘ra olamiz. 
Ta’rif. Barcha ertaklar, ular bog‘langan madaniyatdan qat’i nazar, olti bosqichli 
tuzilmani qo‘llaydi: 
1. Qahramon paydo bo‘ladi. 
2. Qahramon biron bir topshiriqni bajarish yoki kimdir yoki biror narsa bilan 
jang qilish uchun safarga chiqadi. 
3. Qahramon yordamchilar bilan uchrashadi. 
4. Qahramon to‘siqlarga duch keladi. 
5. Qahramon to‘siqlarni yengadi. 
6. Hikoyaning yakuni. 
Farzandingiz bilan o‘zingizning ertagingizni o‘ylab topishingiz kerak. 

---

51 
Ko‘rsatma: Yuqorida tavsiflangan ketma-ketlikka rioya qilib, bolaga ertak yozing. 
U qahramon bo‘ladi, to‘siqlar - shikastlangan vaziyat bilan bog‘liq bo‘lgan narsa. Rasm 
chizish. 
Ertakning asosiy lahzalari: hikoyaning qaysi qismiga qarab, rasmlarni navbat bilan 
bajarish mumkin. Voyaga yetganlarning vazifasi - ertakni ijobiy xulosa bilan yakunlash. 
1-rasm. Ertak qahramonining vazifasi nima? 
2-rasm. Safarda qahramonga kim yoki nima yordam beradi.
3-rasm. Qahramon yengib o‘tishi kerak bo‘lgan to‘siqlar yoki qiyinchiliklar (ertak 
tugaganidan keyin ularni yirtib tashlash yoki yoqish mumkin). 
4-rasm. Qahramon to‘siqlarni qanday yengib o‘tganligi to‘g‘risidagi rasm. 
Har bir rasm bizga inqirozni boshqarish strategiyalari haqida ma’lumot beradi. 
Agar, masalan, qahramon - feya bo‘lsa, keyin u ehtimol xayolotdan foydalanishga ishora 
qiladi. Safarning maqsadi ma’lum hayotiy qadriyatlar va e’tiqodlar bilan bog‘liq bo‘lishi 
mumkin. To‘siqlar qanday katta va g‘amgin ekanligini (bola qanday ranglarni 
tanlayotganiga diqqatliroq bo‘ling) e’tibor berish kerak. 
Yordam to‘siqlar singari, haqiqiy yoki xayoliy bo‘lishi mumkin, ichki e’tiqod yoki 
jamiyat bilan bog‘liq. Tarixda ko‘pincha ishlatiladigan inqirozli vaziyatlarni yengish 
yo‘llari ana shunday. 
Ertaklar, xayoliy hikoyalar va shunchaki yaxshi bolalar kitoblari inqiroz paytida 
yaxshi yordam berishi mumkin. Adabiy ijod o‘zi ham azob-uqubatlarni boshdan 
kechirishni, o‘zini tutish usullari haqida gapirish va o‘zgarish paytida nimalar 
bo‘layotganini tushunish usulidir. Shuning uchun ko‘pgina ertak va mualliflik asarlari 
mavjud bo‘lib, ularda siz ichki va tashqi qiyin vaziyatlarning mavzularini topishingiz 
mumkin. Bolalar o‘zlarini badiiy asar qahramonlari bilan solishtirib, qiyinchiliklarni 
yengib o‘tishning o‘ziga xos usullarini izlaydilar. 
O‘qishdan bahra oling va zavqlaning!