О‘zbekiston respublikasi oliy ya 0 ‘rta maxsus ta’lim yazirligi

Tavsiya etiladigan manbalar:
1. Q.Hoshimovva. boshqalar. Pedagogika tarixi (ma’ruzalar matni). —
T„ 2001.
2. Kaykovus. Qobusnoma. — Т.: 0 ‘qituvchi, 1973.
3. 
Z. Asqarov
va boshqalar. 0 ‘rta Osiyoda pedagogik fikr taraqqiyotidan
lavhalar. — Т.: Fan, 1996.
49

---

7-mavzu:
 AHMAD YUGNAKIYNING AXLOQIY
QARASHLARI
Reja:
1. Ahmad Yugnakiyning hayoti va faoliyati.
2. «Hibat ul-haqoyiq» asarida komil insonga xos xislatlarning 
ifodalanishi.
3. Asarning ma’naviy-ma’rifiy ahamiyati. Ta’lim-tarbiya va axloq 
masalalari.
4. «Hibat ul-haqoyiq» asarining pedagogik fikr taraqqiyotida 
tutgan o ‘rni.
0 ‘z zam o n asin in g b ilim d o n i, d o n ish m an d , m urabbiy, 
iste’dodli shoir Ahmad Yugnakiy XII asr oxiri XIII asr boshlarida 
yashab ijod etadi. Alisher Navoiy «Nasoyim-ul-muhabbat» asarida 
shoir Ahmad tavallud topgan shahar Yugnak, otasi M ahm ud 
ekanligini qayd etadi. Ahmad Yugnakiyning ko'zi ojiz bo‘lsa-da, 
ilmiy salohiyatda axloq muallimi darajasiga ko‘tarilgan edi. Undan 
bizgacha yetib kelgan yaxlit yagona asar «Hibat-ul-haqoyiq» 
(manbalarda «Haqiqatlar tuhfasi», «Haqiqatlar arg‘umoni», «Haqi­
qatlar kaliti» deb yuritiladi) dostoni bo‘lib, 484 misradan iborat. 
Bu asarning bugungacha uchta to ‘liq qo‘lyozmasi saqlanib qolgan.
Anglab oling!
50

---

Buni yodda saqlang!
Ahmad Yugnakiyning nomiga «Adib» so‘zi qo ‘shib aytilishi 
m a’lum sababga ega. U o ‘zini shoir emas, balki odob ilmi na- 
moyandasi deb biladi. Uning dostoni ham turkiy elatlarga islomiy 
odob qoidalari, m a’naviy axloq, kamolot sirlaridan ta ’lim berishga 
m o ‘ljallangan. Buni bob sarlavhalaridan ham anglash mumkin. 
Jumladan, asarning bir bobi «Ilm m a’rifati va jaholatning zarari 
haqida» deb ataladi. «Saodat yo‘li bilim bilan bilinadi, bilim egasi 
bo‘lgan ayol kishini erlar qatorida ko‘radi, bilimsiz erkakni esa 
ayoldan ham zaif biladi».