О‘zbekiston respublikasi oliy ya 0 ‘rta maxsus ta’lim yazirligi

Buni yodlab oling!
Asardagi bosh maqsad va asosiy g‘oyani Yusuf Xos Hojib 
Kuntug‘di, Oyto‘ldi, 0 ‘gdulmish va 0 ‘zgurmish deb nomlanuvchi 
to ‘rt qahramonning suhbatlari, munosabatlari asosida ishonarli 
qilib bayon etadi.
37

---

Shoir yozadi:
Biri to‘g‘rilikka tayanch - ADOLAT,
Bin DAVLAT erur, u qutli g‘oyat. 
Uchinchi — Ulug‘lik AQL ham ZAKO, 
T o‘rtinchi — QANOAT erur bebaho.
Yusuf Xos Hojibning pedagogik tarbiyaviy g‘oyalari
1. Xudo kimga o'quv, aql-idrok, bilim bersa,
U ko‘p ezguliklar qilishga qo‘l uzatadi.
2. Zakovat qaerda bo‘lsa, ulug'lik bo‘lur.
Bilim kimda bo ‘lsa, buyuklik oladi.
3. Zakovatli uqadi, bilimli biladi.
Bilimli, zakovatli tilakka etadi.
4. So‘zingga ehtiyot bo‘l, boshing ketmasin,
Tilingga ehtiyot bo‘l, tishing sinmasin.
5. F e ’l-atvorni soz tut, unutm a о ‘zing,
K o‘ngilni kichik tut, semirtma so‘zing.
6. 0 ‘quvli tirikdir, o‘quvsiz - o ‘lig,
Kelu, ey o ‘quvsiz, o ‘quv ol ulich.
7. Bilim bilan kishi judo hayvondin 
Buyukroq nima bor, qani ayt ondin!?
8. Ezgulik etgil sen - olam qul bo‘lur.
Olam ezgulikka to‘la, m o‘l bo‘lur.
9. Agar ichsang, kayfni oshiradi may,
K o‘ngil sirin ochar u bitta qo‘ymay.
10. Bilimli may ichsa bilimsiz bo'iar,
Bilimsiz-chi, ichsa yana past b o iar.
11. Xat chiroyli bo‘lsa ko‘ngil ochilar,
0 ‘qish mayli ortar, dillar ovunar.
12. Bitib qo‘ymasaydi dono qalami,
Qorong‘u qolardi moziy olami.
13. Mardning mardi shu bo‘lur doimo 
Olamni olsa ham kerilmas aslo.
14. Odamzot boyisa ortar havosi,
Kamtarlik bilandir dil muddaosi.
15. Otim bo‘lsin desang el aro ezgu,
Yolg‘onga yandashma, buning yo‘li - shu.

---

1. Kishilikning, odamiylikning asosi - m uruw at. M uruw at 
chin inconiylik yoiidir.
2. Xizmatga loyiq taqdirlamoq lozim. Xodimdan shirin so‘zni 
ayamaslik manfaat va ezgulikka olib keladi.