ИсҳОҚхон тўра ибрат танланган

2 «Қомус» 
~ машҳур «Қомус ул-аълом» асарининг қисқартма шакли.
3 «Тарихи Табарий» 
— Абу Жаъфар Муҳаммад бинни Жарир ат-Таба- 
рийнинг (838-929) машҳур тарихий асари.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

дан ўтиб Туркистон ва Фарғона ва Мовароуннаҳр шаҳар- 
ларига келган экон. Андин яна подшоҳлигига кетган экон. 
Бул тариқа подшоҳ бўлиб, қирқ саккиз йил туруб, ўшал 
асрларда Туркистон ва Мовароуннаҳрда неча-неча ерлар- 
ни обод қилгонини Ахсидаги воқеаси минбаъд ёзиладур. 
Бу Нўширавон Қубод ўғли, буни асри, Муҳаммад алай- 
ҳиссаломни таваллудлари Нўширавон вақтида экон. Та- 
валлуди набиййинони тўртинчисинда Нўширавон вафот 
қилгон экон.
«Ажойиб ул-булдон»да мастурдурки, Фарғона ибора- 
ти ҳар хонадур. Ҳазрат Искандар замонларида Ақсои ша- 
рифга боргонларида Фарғона ерида бир-икки адад фор- 
сисондин муҳожир бўлиб келиб, ўлтургон бечора деҳқо- 
ни бодиянишинлар бор экон. Подшоҳга арзи аҳвол қилмоқ 
бўлиб, пешкаш учун нон-туз ўрниға бисотларидаги то- 
вуқларини пишуруб нон илан ҳазрат Искандарга тутгон 
эконлар. Анда ҳазрат Искандар савол қилибдурларки: «Бу 
нимадур?» деб. Анда арз қилгувчи форсийлар жавоб бе- 
рибдурларки: «Мурғу нон». Яъни товуқ илан нон деганла- 
рида, подшоҳ Искандар: «Арзларингиз нимадур?» деган- 
да, «Арзимиз: бул тургон жойимизни шаҳар қилиб бер- 
сангиз экон» дегонларида умаролари ичиндан бир бофа- 
росат соҳиби ақл кишини таъйин қилиб, шаҳар қилмоққа 
амр қилгон эконлар. Ул кишини оти Фарғона баҳодир экон. 
Ул киши неча йиллар ҳаракат қилиб, ҳар шаҳардан, ҳар 
хонадан одам олиб ўтқузуб, отини Ҳар хона деб қўйуб, 
Ҳар хонани Парғона деб ўқуб ва ҳам ул муассис кишини 
исми(ни) қўймоқ бўлиб, Фарғона шуҳрат топган, аммо- 
ки алҳолда Марғинон дерлар. Ўшал товуқ илан нон тутган 
ердур Марғинон шаҳри исми бўлиб, Фарғона умумий 
иқлимига исмдур. Чунончи, мунга далил Марғинонда под- 
шоҳ Искандар деган ийдгоҳ мазор бордур. Ул киши туш- 
ган ерлар будур.
«Тарихи шоҳи Жарир»'да ёзибдур: «Исломдан қадим 
Қубод подшоҳ замонида маркази ҳукумат Қубо шаҳри 
бўлиб, анда мўғулиялар подшоҳларидан Хушдод дегон 
қалмоқ ҳукумат суруб, мажуслар қўлинда эди. Андин неча 1