Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент тиббиёт академияси

ТЕЛЕГРАММ КАНАЛ «ВРАЧИ УЗБЕКИСТАНА» - https://t.me/vrachi_uzbekistana
 
376 
18 - б о б. КЎКРАК ҚАФАСИНИНГ ОЧИҚ ВА ЁПИҚ 
ШИКАСТЛАНИП1ЛАРИ
Кўкрак қафасининг шикастланишлари ўзининг хар хил жойлашуви хамда 
оғир-енгиллик даражаси билан фарқданибтуради. Кўкракнинг хар кандай 
шикастланишида ташки нафаснинг бузилиши содир бўлиб, унинг чукурлиги ва 
ритми ўзгаради. 
Ташки нафаснинг хар хил оғирликдаги ўзгаришида юрак-крн томирлар 
фаолиятининг бузилиши кузатилади, баъзан ошр ўпка-юрак етишмовчилик 
синдроми ривожланади. 
Кўкрак қафаси шикастланишларининг оғир, хаёт учун хавфли бўлиши 
анатомик-фмзиологик сабаблар мавжудлигададир. Буларга куйидагилар 
киради: плевра варакларининг енгил жарохатланиши, плевра ва ўпка 
илдизининг юқори рецептор сезгирлига плевра ичидаги манфий босимга, 
кўкрак қафаси ва ўпканинг ўта ривожланган томир тармогига эга эканлиги. 
Демак кўкрак шикастланишларида ташки нафаснинг патофизиологик 
бузилишлари, кўкрак қафаси деворларида, плевра бўшлигида ва ўпкада содир 
булаётган ўзгаришлар билан бог-лик бўлади. Кўкрак қафасининг тери остига, 
мушакларига кон кўйшшши билан кечадиган енгил шикастланиши ҳам, нафас 
олиш чукурлигини ва ритмининг бузилишига олиб келади. Оғриқ. 
натижасида кўкрак қафасининг экскурсиясининг чекланиши кузатилади, бу 
эса ўпкани экскурсияси чекланишига олиб келади. Кўплаб қовурғалар 
синганда кўкрак кафасининг бир бутунлиги бузилиб, нафас функциясининг 
анча бузилиши кузатилади. Кўкрак қафасининг шикастланган ярмида харакат 
парадоксал характерга эта бўлиб, ўпка вентиляциясига сезиларли таъсир 
килади. 
Тинчлик даврида ҳамма шикастланган беморларнинг 10% ни кўкрак қафаси 
шикастланганлар ташкил этиб, улар травмалар ичида 3 ўринни эгаллайди. 
Кўкрак қафасининг ёпиқ шикастланишлари очйк шикастланишлардан анча 
(1:10)кўпучрайди. Кўкрак шикастланишларини очиқва ёпиқтурларга ажратиб 
таснифлаш мақсадта мувофиқдир.