Integratsiyalashgan pedagogikasi

Ona tiii, o^qish tartibini o‘rganish bo‘yicha fanlararo
integratsiya mundarijasi
Ona tili — maktab fani b o ‘lib, uning boshqa fanlar bilan 
didaktik maqsadlarga qarab har xil holatlarda ko‘rilishi mumkin. 
Ona tili hamma maktab tartiblari bilan bog‘langanligini ko‘rsatib 
bermoqda, «chunki til ham m a fanlar» bo ‘yicha ifoda vositasi bo‘- 
lib, u haqiqatni ham m a tarafdan tasvirlab ko‘rsatadi, tilni bilmasa 
fikrlash faoliyati bo'lm aydi. Bu aloqaning mavjudligi aniq. Bu 
aloqa «Ona tili — boshqa fanlar» zanjirida o ‘rnatiladi, nafaqat ona 
tih uchun, hattoki, boshqa fanlar uchun ham. Chunki til o ‘rganish 
quroli bo ‘lib u o ‘quvchilarga har qanday fanni o ‘zlashtirishda hal 
qiluvchi sharoitdir. Ona tili maktab m a’lumoti fani bo‘lib keng 
nuqtayi nazarga ega.
Fanlararo oUmlarning «Bitta fan boshqa fandagi savollarni 
aniqlovchi asbobday» degan gaplarida ko‘rsatiladi. Ona tili uchun 
bunday fanlardan biri m atem atika fani b o ‘lishi mumkin. Ona tili 
va matematika fani aloqasi yopiq va jiddiy qayd qilingan. Buni 
amalga oshirish m uhim vazifa. M atem atika va ona tih fanlari 
integratsiyasi juda qiyin jarayon va u amaliyotda amalga oshiril- 
maydi. Amalga oshsa ham, bu kam dan-kam uchraydigan hodisa. 
Matematikani ona tih fani bilan bog‘laydigan mavzular: «Son», 
«Chama son», «Sanoq son».
Yana bir variant — ona tili va boshqa fanlararo m etodik reja- 
dagi aloqa boshqa maktablarga hozirda tashkiliy o ‘qitish usuli na- 
zarda tutiladi. Ona tili darslaridagi yozma ishlar va og‘zaki nutq 
uchun b a’zi misollar keltirishda, savollarga javob berish, insho

---

yozish va boshqalar. Ayniqsa, ona tilining o ‘qish, tabiat, rasm, 
musiqa fanlari integratsiyasi ko‘p uchraydi. Bunday darslar o ‘quv- 
c h i l a m i n g
so‘zga, tovushga va rang dunyosiga kirib borishiga, 
yozma ham da og'zaki nutq savodli tuzilishiga yordam beradi, 
nutqning rivojlanishiga va boyishiga, tabiatning go‘zalligini tu ­
shunib borishga yordam beradi.