O’. Asqarova, Z. Qoraboeva, M. Samidjonova maktabgacha ta`lim metodologiyasi

Mavzu bo‘yicha muammoli savollar va topshiriqlar: 
1.Model yordamida qanday jarayonlar tasvirlanadi? 
2.Qachon model yordamida eksperiment o‘tkazish amalga oshiriladi? 
3. Modellashtirishda hisoblash texnikasi vositalari va dasturchilar 
ishtiroki shartmi, agar shart bo‘lsa aniq misollar keltiring. 
4.Formallashtirilgan modellardan qanday jarayonlarni boshqarishda 
foydalaniladi? 
Tadqiqotchiga mavzu materiallardan ijodiy amaliyotda foydalanishga oid 
tavsiyalar: 
• ilmiy tadqiqot ishini olib borishda modellash tadqiqot usulidan
foydalanish tadqiqot ob’ekti va uning tashkiliy -tuzilmaviy ko‘rinishini ifodalash 
tili asosida ifodalanishiga imkoniyat yaratadi va unday jarayonni boshqarishni 
kafolatlaydi; 
• modellash yordamida kuzatish va ko‘rish hamda amalda bajarish mumkin 
bo‘lmagan holatlar ustida eksperiment o’tkazishni amalga oshirish mumkin. Ta’lim 
jarayonida modellashning imkoniyatlaridan samarali foydalanilsa ijobiy pedagogik 
samaralarga erishiladi. 
Hayotda uchraydigan barcha masalalarning matematik modelini tasvirlash 
ancha murakkab ish hisoblanadi. Chunki, ular turli-tuman bo‘lib, ishlab chiqarishni 
boshqarish, tabiat hodisalarining o‘rganish, maishiy xshmat ko‘rsatish, inshootlarni 
loyihalashtirish, matnlarni tarjima qilish, mahsulot yetishtirishni rejalashtirish 
hamda ko‘proq foyda olish, dars jadvalini tuzish uchun ularga mos matematik 
modellar qurish kerak. Demak, matematik modellashtirish masalasini faqat 
hisoblash texnikasi bo‘yicha mutaxassislar hamda matematiklar hal etmasdan, 
unda turli soha mutaxassislari hamda dasturchilar birgalikda faoliyat ko‘rsatishlari 
kerak. 
Matematik model o‘rganilayotgan jarayonga aynan mos kelishini test, tajriba 
yoki boshqa usullar yordamida amaliyotda tekshirilib ko‘riladi. Bu esa moslik 

---