O’. Asqarova, Z. Qoraboeva, M. Samidjonova maktabgacha ta`lim metodologiyasi

Muammoni yoyish
. Ilmiy yoki ilmiy – texnikaviy muammoni bir karrali 
akt sifatida ko’rish mumkin emas. Muammoning yechimi ko’pincha uning 
yoyilishi bilan mos keladi, ya'ni qo’shimcha savollarining paydo bo’lishi va 
ifodalanishi bilan.Ular har qanday muammoning bog’lovchi, aniqlovchi 
tugunlovchi punkti bo’lgan markaziy masala atrofida guruhlanadi. 
Qo’shimcha savollarni yechish tadqiqotchining qo’liga markaziy masalaga 
javob izlashda ma'lumotlar, faktlar beradi. 
Qo’shimcha savollarni ma'lum darajada asosiy muammoning rejalariga 
(aspektlariga ) o’xshatish mumkin, ya'ni tadqiqot ob'yektini yangi aloqalar bilan 
o’rganish, yangi ob'yekt bilan yoki ob'yektni yangi sharoitda o’rganishga tenglash 
mumkin. 
Ilmiy muammoning markaziy savoli-muammoning har xil (asperaktlari) 
jihatidan bog’langan o’ziga xos tugunidir. Ular ba'zi hollarda alohida tadqiqot 
mavzusi sifatida ham ko’rilishi mumkin. Alohida kichik muammo va mustaqil 
muammo ko’rinishida ham. 
Qishloq xo’jalik
mashinalarini energiya bilan ta'minlash qurilmalarini 
tashxislash muammosini yoyishni ko’ramiz. Bu muammo qo’qqisdan paydo 
bo’lgan emas, kattaroq ilmiy-texnikaviy muammodan o’sib chiqqan qishloq 
xo’jalik
mashinasining ishlatish ishonarliligidan. Bu fundamental muammoning 
jihatlaridan biri. Qishloq xo’jalik
texnikasiga texnik qarov berishga bo’lgan, 
buning tarkibiga qishloq xo’jalik
texnikasining texnik holati nazorati va uning 
murakkab agregatlaridan bo’lgan dvigateli muammolari kirgan. 
Nima uchun nazorat savoli butun boshli tashxislashga o’sib ko’tariladi? Bu 
savolga javob qiyinchilik tug’dirmaydi. Hamisha tez aniq va ayniqsa mashinani 
yoki uning qismlarini bo’laklashni talab qilmaydigan texnik holatini aniqlash va 
uni tiklash uchun aralashish zaruriyati va usuli mavjudligi va nazorat vositasi 
o’rtasida hamisha qarama-qarshilik ko’tariladi. Bu xizmat qiluvchi xodimlarning 
yuqori malakali bo’lishini talab qiladi. 
Qishloq xo’jalik
mashinalari parkining tez o’sish sharoitida agregatning 
uzelini to’liq yoki qismini bo’laklab nosozligi sababini aniqlash qimmat, kam 
unumli , hamisha mutaxassis yetishmasligiga olib keladi. 
Bo’laklamasdan bilvosita tashxis quyish usuli va vositalarining ishlab 
chiqilishi tezda ko’pgina savollar tug’diradi, chunki bu simptomlarni texnik holati 
yomonlashgan dvigatelning va uning uzellarining ishlashi xususiyati xarakterlarini 

---

52 
bilmasligimiz aniq bo’lib qoladi. Tashxislashning texnikgina emas, balki 
tashkillashtirish iqtisodiy xarakterdagi muammoning qator jihatlari paydo bo’ladi, 
masalan tashxislashning tebranma akkustik usulida dvigatel aloqa kanali sifatida 
operatsiyalarni minimumlash va tashxislashni asboblar bilan jihozlash, texnik 
qarovda tashxislashning o’rni va boshqalar. 
Keltirilganlardan ko’rinadiki, bir muammo boshqasiga o’sib o’tadi va bu 
muammolardan yangi va yangi savollar o’sib chiqayapti, asosiy muammoning 
jihatlari ko’payadi, bunda kattagina me’yorda uning yoyilishi yotadi. 
Albatta tadqiqotchi ilgarigi va hozirgi davrda qilingan va qilinayotgan ishni 
bilmasdan takrorlamasligi uchun ularni aniq bilishi shart. U adabiyotlarni va 
boshqa ma'lumot manbalarini puxta o’rganish shart.