Toshkent moliya instituti a. A. Omonov, T. M. Qoraliev pul va banklar

Bobga oid savollar 
 
1. Pul islohotlarini amalga oshirishning zarurligi nimada?
2. Pul islohotlarini amalga oshirish shart-sharoitlarini aytib bering.
3. Pul islohotlarini amalga oshirishning zarurligini belgilovchi 
omillar nimalardan iborat? 
4. Pul islohotlarining muvaffaqiyatini ta’minlash shartlarini aytib 
bering. 
5. Pul islohotlarini amalga oshirish usullarini yoritib bering.
6. Denominatsiya va uni amalga oshirish tartibini tushuntirib 
bering.
7. Nullifikatsiya va uni amalga oshirish tartibini tushuntirib bering. 
8. Devalvatsiya siyosatining mazmunini tushuntirib bering. 
9. Revalvatsiya siyosatining mazmunini tushuntirib bering. 
10. O‘zbekiston Respublikasida amalga oshirilgan pul islohotlari 
va ularning o‘ziga xos xususiyatlarini yoritib bering. 
11. O‘zbekistonda so‘m kupon oraliq valyutani qabul qilishning 
zarurligi nimalardan iborat edi? 
12. Deinflyatsion siyosat nima? 
13. Daromadlar siyosati nima?
14. Iqtisodiy bozor munosabatlariga o‘tayotgan mamlakatlarda 
inflyatsiyaga qarshi kurashish va milliy pul tizimini mustaxkamlash 
uchun asosan qanday chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda? 
15. Inflyatsiya jamiyatning rivojlanishiga qanday ta’sir ko‘rsatadi? 
 
Bobga oid testlar 
 
1. Pul islohotini o‘tkazishning zarurligi nimada? 
A. Metal pulning iqtisodiyotda muomalada bo‘lishini ta’minlash. 
B. Davlatning xalqaro munosabatlarini yaxshilash maqsadida. 
D. davlatning siyosiy mustaqillikka erishishi sababli. 
E. milliy valyutaning barqarorligini ta’minlash. 
2. Pul islohotlarining qanday turlari mavjud? 
A. Denominatsiya, devalvatsiya, revalvatsiya, nulifikatsiya. 
B. Bir metal puldan ikkinchi metal pulga o‘tish, pul tizimining bir 
shaklidan ikkinchi shakliga o‘tish, milliy valyutalarni oltinga yoki 
kumushga almashtirishni joriy etish. 

---

153 
D. Urushlar davrida muomalada katta miqdordagi qog‘oz pullar 
va banknotalarni chiqarilishi natijasida o‘tkaziladigan islohot. 
E. Dematerilizatsiya, demonetizatsiya. 
3. Denominatsiya bu...? 
A. Muomalaga yangi xorijiy valyutalarni kiritish 
B. Milliy valyutaning qadrini xorijiy valyutaga nisbatan pasay-
tirish. 
D. Milliy valyutaning qadrini xorijiy valyutaga nisbatan pasay-
tirish. 
E. Eski pul birligini yangi pul birligiga ma’lum nisbatda almash-
tirish. 
4. “Emissiya qilish” va “muomalaga pul chiqarish” terminlari 
ma’nosi jihatidan bir-biridan farqi mavjudmi? 
A. Deyarli farq mavjud emas. 
B. Tubdan farq qiladi.
D. Qisman farq qiladi. 
E. Qo‘llanilishida farq mavjud. 
5. O‘zbekiston Respublikasida milliy valyutani muomalaga 
kiritish nechta bosqichda amalga oshirilgan? 
A. Bir bosqichli. 
B. Ikki bosqichli. 
D. Uch bosqichli. 
E. To‘rt bosqichli. 
6. O‘zbekiston Respublikasida milliy valyutani muomalaga 
kiritishning birinchi bosqichi qaysi sanadan boshlangan? 
A. 1994 yil 1 iyuldan. 
B. 1993 yil 15 iyuldan. 
D. 1993 yil 15 noyabrdan. 
E. 1994 yil 1 noyabrdan. 
7. O‘zbekiston Respublikasida milliy valyutani muomalaga 
kiritishning ikkinchi bosqichi qaysi sanadan boshlangan? 
A. 1994 yil 1 iyuldan. 
B. 1993 yil 15 iyuldan. 

---

154 
D. 1993 yil 15 noyabrdan. 
E. 1994 yil 1 noyabrdan. 
8. O‘zbekiston Respublikasining milliy valyutasi 1 so‘m necha 
so‘m kupon nisbati bilan muomalaga kiritilgan? 
A. 1 so‘m kupon. 
B. 100 so‘m kupon. 
D. 1000 so‘m kupon. 
E. 10000 so‘m kupon. 
9. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan 1994 yil 1 
iyulda qanday nominallardagi so‘mliklar muomalaga kiritilgan? 
A. 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100 so‘m. 
B. 1, 5, 10, 25, 50, 100 so‘m. 
D. 1, 3, 10, 25, 50, 100 so‘m. 
E. 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100, 200 so‘m. 
10. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan 1994 yil 
1 iyulda qanday nominallardagi tiyin metall tangalar muomalaga 
kiritilgan? 
A. 1, 3, 5, 10, 20, 50, 100 tiyin. 
B. 1, 5, 10, 20, 50 tiyin. 
D. 1, 3, 10, 20, 50, 100 tiyin. 
E. 1, 3, 5, 10, 20, 50 tiyin. 
11. O‘zbekiston Respublikasida hisob-kitoblarni yengillashtirish 
maqsadida qaysi yildan 200 so‘mlik pullar muomalaga kiritilgan? 
A. 1996 yildan. 
B. 1997 yildan. 
D. 1998 yildan. 
E. 1999 yildan. 
12. O‘zbekiston Respublikasida hisob-kitoblarni yengillashtirish 
maqsadida qaysi yildan 500 so‘mlik pullar muomalaga kiritilgan? 
A. 1996 yildan. 
B. 1997 yildan. 
D. 1998 yildan. 
E. 1999 yildan. 

---

155 
13. O‘zbekiston Respublikasida hisob-kitoblarni yengillashtirish 
maqsadida qaysi yildan 1000 so‘mlik pullar muomalaga kiritilgan? 
A. 1999 yildan. 
B. 2000 yildan. 
D. 2001 yildan. 
E. 2002 yildan. 
14. Deinflyatsion siyosat o‘z ichiga qanday tadbirlarni qamrab 
oladi? 
A. Davlat xarajatlarini oshirish, kreditlar uchun foiz stavkalarini 
kamaytirish, soliq yukini kamaytirish (soliqlar soni va ularni foiz 
stavkalarini kamaytirish) va pul massasini oshirish. 
B. Davlat daromadlarini qisqartirish, depozitlar bo‘yicha foiz 
stavkalarini oshirish, to‘g‘ri soliq yukini kuchaytirish (soliqlar soni va 
ularni foiz stavkalarini ko‘tarish) va M2 agregatini cheklash. 
D. Davlat xarajatlarini qisqartirish, kreditlar uchun foiz 
stavkalarini oshirish, soliq yukini kuchaytirish (soliqlar soni va ularni 
foiz stavkalarini ko‘tarish) va pul massasini cheklash. 
E. Davlat daromadlarini oshirish, kreditlar uchun foiz stavkalarini 
kamaytirish, soliq yukini kamaytirish (soliqlar soni va ularni foiz 
stavkalarini kamaytirish) va M0 agregatini oshirish. 
15. Qanday turdagi siyosatni olib borishda davlat tomonidan 
mahsulotlar, ko‘rsatilgan xizmatlar, bajarilgan ishlarga bo‘lgan narx-
navo va ish haqi ustidan birdaniga nazorat etiladi hamda ularni 
o‘sishini ma’lum chegarasi o‘rnatiladi yoki butunlay «muzlatib» 
qo‘yiladi? 
A. Deinflyatsion siyosat. 
B. Daromadlar siyosati. 
D. Pul-kredit siyosati. 
E. Fiskal siyosat.