Toshkent davlat yuridik universiteti shaxsiy rivojlanish

 
To‘g‘ri qaror qabul qilish ko‘nikmalarini rivojlantirish 
 
Nima uchun bitta shaxsning o‘zi turli xil vaziyatlarda, sharoitlarda 
aynan bitta masala bo‘yicha bir xil qaror qabul qilmaydi? Garchi o‘sha 
qarorning oldingi o‘xshash sharoitda to‘g‘riligini bilgan bo‘lsa ham? 
Nega biz qaror qabul qilishda ikkilanamiz? Nima uchun bir toifa 
odamlar uchun to‘g‘ri deb hisoblangan qaror boshqa toifa odamlar 
tomonidan “to‘g‘ri” bahosini olmaydi? Sharoitlarni, vaziyatlarni hisobga 
olgan holda qaror qabul qilish va optimal natijaga erishish uchun nima 
qilish kerak? 
Shu va shunga o‘xshagan qator savollarga javob topish uchun inson 
psixologiyasi xususiyatlariga murojaat qilishga to‘g‘ri keladi. 
Ma’lumki, qarorlarning standart variantlari mavjud emas va ularni 
algoritmik tarzda qabul qilib ham bo‘lmaydi. Bu esa qaror qabul qilishda 
sub’ektiv, psixologik omillarning roli juda yuqoriligini ko‘rsatadi. To‘g‘ri, 
qaror qabul qilish jarayonini yengillashtiruvchi ko‘plab qoidalar, amallar va 
metodlar mavjud. Lekin har birimiz o‘z tajribamizdan bilamizki, qaror 
qabul qilish jarayonida formallashtirilmagan, sub’ektiv, hatto ko‘pincha 

---

207 
intuitiv omillarning roli juda katta bo‘ladi. Shu nuqtai nazardan qaraganda, 
qaror qabul qilish ham boshqaruv nazariyasi, ham psixologiya nuqtai 
nazaridan tadqiqot predmeti hisoblanadi. Shunday ekan, qaror qabul qilish 
jarayonini tahlil etish ikkita asosiy, bir-biridan juda farq qiluvchi, lekin juda 
o‘zaro bog‘liq sohani – tashkiliy va psixologik sohani o‘z ichiga oladi. 
Qaror qabul qilish ko‘nikmasi hayotimizda juda muhim hisoblanadi, 
zero, aynan qarorlar zanjiri va to‘g‘ri tanlay bilishgina xohlagan natijaga 
olib keladi. To‘g‘ri qaror tushunchasi nisbiyligini tushungan holda biz 
qaror qabul qilish jarayonini istalayotgan natija nuqtai nazaridan ko‘rib 
chiqamiz. Dastavval, biz butun qaror qabul qilish jarayonini ikkita 
muhim bosqichga ajratib olishimiz kerak bo‘ladi:
QAROR QABUL QILISHGA TAYYORGARLIK.
Bu bosqichda 
ma’lumot va faktlarni to‘playmiz, tahlil qilamiz, barcha yaxshi va 
yomon fikrlarni muqoyasa etamiz, bo‘lishi mumkin bo‘lgan oqibatlarni 
modellashtiramiz va ularni biz xohlangan natija bilan o‘zaro 
bog‘liqligini aniqlaymiz. Qaror qabul qilishga tayyorgarlik bosqichida 
o‘zining bajarilishi shart bo‘lgan qadamlari bor: