Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

bevosita asosiy obyekti
tadbirkorlik subyektlarining 
faoliyatini tekshirish va moliya-xo‘jalik faoliyatini taftish qilish tartibi 
hamda ularning normal faoliyat yuritishini ta’minlash bilan bog‘liq 
bo‘lgan ijtimoiy munosabatlar hisoblanadi. 
249 

---

Jinoyat 
obyektiv tomondan
tadbirkorlik subyektlarining faoliyatini 
tekshirish vakolatiga ega bo‘lgan nazorat qiluvchi organning mansabdor 
shaxsi tomonidan xuddi shunday haakatlar uchun ma’muriy javobgarlikka 
tortilganidan so‘ng, tadbirkorlik subyektlarining moliya-xo‘jalik faoliyatini 
taftish qilishning belgilangan tartibini buzish, shuningdek tadbirkorlik 
subyektlari faoliyatini qonunga xilof ravishda tekshirish tashabbusi bilan 
chiqish va (yoki) o‘tkazishda namoyon bo‘ladi. 
Tadbirkorlik faoliyati (tadbirkorlik)
– tadbirkorlik faoliyati 
subyektlari tomonidan qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladigan, 
o‘zi tavakkal qilib va o‘z mulkiy javobgarligi ostida daromad (foyda) 
olishga qaratilgan tashabbuskorlik faoliyatidir.
Tadbirkorlik faoliyati subyektlari (tadbirkorlik subyektlari)
– bu 
belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tgan hamda tadbirkorlik 
faoliyatini amalga oshirayotgan yuridik va jismoniy shaxslardir. 
Nazorat qiluvchi organlar
– bu xo‘jalik yurituvchi subyektlar 
faoliyatini davlat tomonidan nazorat qilishga qonun hujjatlari bilan vakolat 
berilgan vazirliklar va idoralardir. 
Tekshirish 
deganda, xo‘jalik yurituvchi subyektlar tomonidan qonunlar 
hamda o‘z faoliyatini tartibga soluvchi boshqa qonun hujjatlari qanday 
bajarilayotganligini nazorat qiluvchi organlarning bir marta nazorat qilishi 
tushuniladi.
Tekshirishning quyidagi turlari mavjud: 
moliya-xo‘jalik faoliyatini tekshirish (taftish qilish)
– soliq va valuta 
to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga rioya etilishi ustidan nazoratni amalga 
oshirish maqsadida xo‘jalik yurituvchi subyektlarning buxgalteriya, 
moliya, statistika, bank hamda boshqa hujjatlarini o‘rganish va taqqoslash;