31
мустақил билимни эгаллашни юқорида келтирилган амалий ишлар билан
шакллантиришда қисман эришиб келмоқдамиз.
Бўлғуси спортчи мутахассис сифатида ѐш ҳар соатда ўсаѐтган тирик
организм билан ишлаѐтган жараѐнда, инсон организмини тузилишини,
ривожланишини пухта эгаллаши керак.
Бунинг
учун
бўлғуси
жисмоний
маданият
ва
спорт
мутахассисларининг биологик фанларни ўзлаштириши шарт, чунки машқ
миқдори ва ўқувчи талабаларни жисмоний ривожланишини жисмоний
тайѐргарлигига қараб тақсимланиши ўта билимли бўлишни талаб қилади.
Мустақил
биологик, экологик билимни эгаллаш талабаларни ѐш
ҳусусиятларига ҳам боғлиқ эканлигини олиб борган кузатишлар кўрсатиб
бермоқда. Чунки талабалар қизиққан спорт педагогик биологик фанларни
эгаллаганликлари, улардаги билимли бўлган иштиѐқ, иш қобилиятлари
кучли бўлганликлари туфайли билимларни эгаллашга, қизиқишлари
талабаларни 4 йиллик ўқиш жараѐнида ўз ифодасини топмоқда. Мустақил
биологик билимни эгаллаш аввалом бор ҳар бир спортчи талабанинг
зехнига, фикрига, режасига ва манбаларга боғлиқ бўлиши билан биргаликда
талабага меҳнат қилишига иштиѐқ ўйғотишга боғлиқ эканлигини
кузатишларимизда ўз аксини топган. Бу борада биз улуғ рус педагоги
В.Сухомлинскийнинг ―Инсон-инсон бўлганлиги учун ҳам билим олишлари
зарур‖, ―Ўқувчи ўқишни хохламаса ҳамма ниятларимиз бехуда кетади‖,
―Болалар ижоди дунѐсида яшаши керак‖ деган кўп
маъноли фикрларга
бугунги жараѐнда айниқса талабалар тамонидан билимларни эгаллашлари
ва бу билимларни педагог-ўқитувчи, мураббийлар тамонидан талабаларга
кетма-кет,
изчил
билим
бериш
услубиятларини
шакллантирган
тақдирдагина юқорида келтирилган сер маъноли фикрларни амалга ошириш
мумкин.
Мустақил билим олиш кўпроқ ақлий ва иродавий меҳнат қилиш
натижасида амалга оширилади. Шундай экан, булғуси жисмоний маданият
ва спорт мутахассисларида қандай қилиб биологик мустақил билим
олишларини шакллантириш мумкинлиги тўғрисида қуйидаги фикрларни
билдирамиз:
1.
Спорт-педагогик биологик фанлар бўйича олдиндан тайѐрланган
саволномаларни талабаларга ўқув йилининг бошида тарқатиб бериб,
талабалар шу саволларга жавобларни мавжуд манбалар орқали излаб,
тўплаган фикирларини конспект шаклида ѐзиб боришлари мустақил
билимни эгаллашга олиб келади.
2.
Қарийб 9-10 йилдан бери рейтинг тизимини ўқув жараѐнида жорий
этилиши
натижасида
талабалар
тамонидан
мустақил
эгаллаган
билимларини омма ўртасида баѐн этаолмасликлари бир қатор муаммоларни
келтириб чиқармоқда. Бу борада талаба мустақил эгаллаган билимларини
ѐзма тариқасида конспектлаштириш ва буларни махсус комиссия олдида ўз
фикрини ва мустақил эгаллаган билимларини эркин баѐн қилиш мулоқоти,
талабанинг икки тамонлама билимини такомиллаштиришга олиб келади.
3.
Мураббийлар тамонидан талабаларга
олдиндан белгилаб берган
йўналишлар бўйича талабалар ўз билимини ўзи хохлаган тарзда баѐн
этишга имкон яратиб бериш керак, чунки таълим олишда мустақил равишда
32
билимларни эгаллашда турли янги педагогик ва биологик фанлар бўйича
мустақил билим олиш технологиялари келиб чиқиши мумкин.
4.
Жисмоний маданиятда, спорт мусобақалари жараѐнларида
олдиндан ўргатилган техник ва тактик тайѐргарлик тамонлари спортчи
тамонидан жисмоний ривожланиш бўйича эгаллаган билимлари асосида
аниқланади. Лекин булардан ташқари спортчи, спорт машқ жараѐнидаги
вақтда ўз устида мустақил равишда спорт-биологик билимларини
эгаллайдилар ва бу билимларни мусобақа вазиятидан келиб чиққан холда
намойиш этадилар.Умуман олганда, мустақил билим эгаллаш ҳар бир
талабадан ўз
имконияти, шароити, вазияти, фанлар бўйича фундаментал
мустақил эгаллаган билимлар асосида келиб чиқади ва хокоза.
Do'stlaringiz bilan baham: