www.ziyouz.com
кутубхонаси
42
bo'limiga olib borishibdi. Komissar ko'radiki, bu odam ajnabiy. Qo'yib yuborilsin, deb buyuribdi.
Injener bu saxovati uchun komissarga turk tilida minnatdorchilik bildiradi... Xullas, u politsiyaning
qoiidan zo'rg'a qutilib, to'g'ri kasalxonaga borib tushadi. Kasalxonada to'rt kungacha o'ziga kelmay
yotadi.
Juda alomat ish bo'lgan ekan, toza kuldik.
Yaqinda dadam uyga mehmon keladi, deb qoldi. Nozikroq mehmonlar ekan, oyim katta hozirlik
ko'rdi. Er-xotin bo'lib olti kishi kelishdi. Fato'sh mehmonlarga yoqib qoldi. Juda odobli, shirin so'z qiz
ekan, deyishdi. Bola tarbiyasidan gap ochilib, ko'p maqtashdi. Dadam ham ularga qo'shildi.
— Bizning xonim bolalarni ko'chaga yolg'iz chiqarmaydi, afandilar. Shuning uchun ham tarbiyalari
joyida.
— Ha, ko'cha bolani buzadi. Bolalar ko'chada har xil yomon gaplarni eshitadi. Shuning uchun
Fato'shni hecham ko'chaga chiqarmayman, — deb qo'ydi oyim.
— Juda to'g'ri ish qilasiz, xonim afandim, — dedi
mehmon ayollardan biri oyimga qarab. — Ko'cha uyoqda tursin, hozir maktab ham bolalarni
buzyapti. Ko'z tegmasin, qizchangiz g'oyat odobli ekan, yaxshi tarbiya beribsiz.
Bu maqtovlarni eshitib Fato'sh shishib ketdi. Butun bilgan narsalarini ishga solib, yana nimalarga
qodir ekanini mehmonlarga ko'rsatib qo'ymoqchi bo'ldi.
— Ho'v dada!
Fato'sh hamma kulib yuboradi, deb o'ylagan edi. O'tirganlar sovuqqina kulgan bo'ldi. Og'ir jimlik
cho'kdi. Dadam xijolatpazlikdan nima qilarini bilmay, qiyin ahvolga tushib qoldi. Fato'sh mehmonlar
nega sharaqlab kulmaganiga hayron bo'ldi, yaxshi eshitishmagan bo’lsa kerak, degan xayolda
qattiqroq baqirdi:
— Ho'v dada! Sizga aytyapman!
Mana men nimalarni bilaman, deganday mehmonlarga bir-bir qarab chiqdi. Dadam vaziyatni
yumshatish uchun muloyimgina qilib:
— Ha, oppoq qizim, nima deysiz? — deb so'radi.
—
Dada deyman! Ho'v dada!
—
Ha, nima deysan?
Dadamning jahli chiqa boshladi, qoshlari chimirildi. .
Ammo Fato'sh hayron — nega bular kulmaydi?
— Ho'v dada! Sizga aytyapman!
Oyim iljaygan bo'ldi. Lekin Fato'shning ko'ngli to'lmadi — u nima qilib bo'lsayam mehmonlarni
qoyil qoldirishi kerak. Birdan u amerikalik injener dadamdan ma'nosini so'ragan yaramas so'zni aytib
yubordi. Fato'sh yengib chiqdi. Hamma sharaqlab kulib yubordi. Dadamning qattiq jahli chiqdi-yu,
lekin sezdirmadi. Fato'shga o'qrayib qaradi. Singlim taltayib ketib boyagi gapni yana ikki-uch marta
takrorladi. Oyim bildiki, uni yaxshilikcha tinchitib bo'lmaydi. Shuning uchun:
— Bas endi, jim bo’lmasang tilingni kesib olaman, — deb qattiq jerkib berdi.
Kulishning o'rniga so'kish eshitgan Fato'sh alarmdan yig'lab yubordi, Qani endi ovunsa! Oxiri oyim
uni yetaklab, xonasiga olib chiqib ketdi. Joyiga yotqizib, keyin qaytib kirdi.
— Hechqisi yo'q, xonim afandim, xafa bo'lmang,— dedi mehmonlardan biri oyimni yupatib. — Bu
hali holva. Biznikilarning og'zidan bodi kirib, shodi chiqadi. Qizchangiz go'dak hali, nima deganini o'zi
ham bilmaydi.
— Bunaqa bema'ni gaplarni kimdan eshitibdiykin, hayronman, — dedi dadam o'zini goilikka solib.
Dadamning yoniga oyim qo'shildi:
— Mening ham boshim qotdi. Ko'chaga chiqmasa, yomon bolalar bilan o'ynamasa...
Fato'sh buni qayerdan eshitganini chindan ham bilishmasa kerak, deb o'ylabman. Shuning uchun
haq gapni ayta qoldim:
— Qayerda bo'lardi, uyda eshitadi-da, bunaqa gaplarni.
Dadamning tepa sochi tik bo'lib ketdi.
G’aroyib bolalar (roman). Aziz Nesin
Do'stlaringiz bilan baham: |