«scientific progress» Scientific Journal issn: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, issue: 5

300
 
jamiyatning komil insonni tarbiyalashdek maqsadiga mos kelishi kerak. Xalq og’zaki 
ijodida keng talqin qilinadigan milliy qadriyatlar-insonparvarlik, bag’rikenglik, 
vatanparvarlik, mehmondo’stlik, ahillik, to’g’riso’zlik,tabiatni sevish va boshqalar 
o’zbek xalqi qadriyatlarining nozik kurtaklari bo’lib hisoblanadi. Ularni xalqimiz asrlar 
osha avaylab-asrab kelmoqda. 
Mamlakatimizning kuch-qudrati manbayi ham uning milliy qadriyatlarga 
sodiqligidadir. Milliy qadriyatlar, o’z mohiyatiga ko’ra, xalqimizning asosiy maqsad va 
muddaolarini ifodalaydigan, uning o’tmishi va kelajagini bir-biri bilan bog’laydigan, 
asriy orzu-istaklarini amalga oshirishga xizmat qiladigan g’oyalar tizimidir. 
ASOSIY QISM
Boshlang'ich ta'lim mazmuni milliy qadriyatlar materiallariga boy. Ko'plab 
darslik va qo'llanmalarga xalq og'zaki ijodi bo'lgan ertak, maqol, rivoyat, hadis, doston, 
qissa, afsona, topishmoq, folklor, xalq kuyi va qo'shiqlari kiritilgan. Ular o'z mazmuni 
mohiyatiga ko'ra yosh o'quvchilarda milliy odob-axloq madaniyati asoslarini 
shakllanishiga xizmat qiladi. Xalq og'zaki ijodi vositalaridan maqsadli va unumli 
foydalanish uchun boshlang'ich sinf o'qituvchilari yuksak pedagogik mahoratga ega 
bo'lmog'i lozim. 
Umumiy o`rta ta’lim maktablari o’quvchilarining ekologik madaniyatini 
shakllantirish quydagicha amalga oshirilishi maqsadga muvofiq: 
1. O’quvchining hissiyotiga ta’sir etish; 
2. O’quvchilar qalbida tabiatga atrof – muhitga muhabbat uyg’otish; 
3. O’quvchilar ongida tabiatni muhofaza etish va u bilan oqilona munosabatni 
shakllantirish; 
4. Ekologik ta`lim – tarbiyani olishni uzluksiz davom ettirish;
5. Ekologik madaniyatni shakllantirish va takomillashtirish; 
6.Xalq pedagogikasida qo’llanilgan tarbiya usullaridan foydalangan holda ekologik 
tarbiya berish; 
7.Olingan nazariy bilimlarni amalda qo’llash malaka va ko’nikmalarni 
shakllantirishdan iborat. 
Biz buning uchun atrofimizdagi olam va tabiatshunoslik darsliklari tarkibiga xalq 
og’zaki materiallarini kiritmog’imiz va yoshlarimizni boy ma’naviy merosimiz bilan 
qurollantirmog’imiz lozim. 
Buyuk pedagoglar ham o’z faoliyati davomida yoshlarga xalq og’zaki ijod 
mahsulini o’zi ta’lim beradigan fan mashg’ulotlari jarayonida berib borishgan.Bu orqali 
ular yoshlarning ma’naviy merosini boyitgan. Misol tariqasida 
K.D.Ushinskiy 
o’zining ko’p yillik pedagoglik tajribasida, xususan, 1867-yilda bosilib 
chiqqan “Ona tili” kitobida o’quvchilar og’zaki ijodi namunalaridan darsliklarga 

---

www.scientificprogress.uz 
«SCIENTIFIC PROGRESS» Scientific Journal
ISSN: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, ISSUE: 5