Махсус таълим вазирлиги

6. Ҳисоб тамойиллари. 
Молиявий ҳисоб умумий тамойилларга 
таянади, булар иккиламчи ҳисоб тамойили, корхонанинг холислик, 
маълумотларнинг қиѐсланиш тамойили ва ҳ.к. Бу тамойилларга бух-
галтерларнинг ўзлари билан бир қаторда назоратчи идоралар ҳам 
амал қиладилар.
Бошқарув ҳисоби умумий тамойилларга эга эмас, асосий нарса - 
фойдаланишдаги оддийлик ва қулайликдир.
7. Ҳисобнинг асосий объектлари. 
Молиявий ҳисоботларда 
корхона одатда ягона, бус-бутун деб таърифланади. Кўп тармоқли 
фаолият олиб борувчи йирик корхоналар ҳар бир соҳа бўйича, яъни 
корхонанинг катта сегментлари бўйича кирим ва даромадни акс этти-
риши шарт.
Бошқарув ҳисоби, одатда, корхонанинг алоҳида бўлимлари: 
бўлимлар, цехлар, участкалар, иш жойлари фаолияти тўғрисидаги 
ахборотни ўз ичига олади. 

---

304 
8. Ҳисобнинг асосий тузилмаси. 
Молиявий ҳисоб қуйидаги 
асосий тенгликда қурилади: 
Бошқарув ҳисобидаги ахборот тузилмаси, таркиби унинг фойда-
ланувчиларнинг эҳтиѐжларига боғлиқ. Бошқарув ҳисобининг ҳар қан-
дай тизими, энг аввало, харажатлар, даромадлар ва активлар каби 
категорияларга таянади ва асосли қурилмалардан ўзига ѐққанини тан-
лаб олади. Бу тузилмаларни қўллашда асосий мезон - узатиладиган 
ахборотнинг фойдалилигидир.
9. Ахборотни тақдим этиш шакллари. 
Молиявий ахборот со-
лиқ назоратига ва бошқа ташқи фойдаланувчиларга хусусан, Макро-
иқтисодиѐт ва Статистика вазирлиги, Молия вазирлиги, Давлат Солиқ 
қўмитаси ва бошқа марказий идоралар томонидан тасдиқланган 
шакллар бўйича тақдим этилади. Улар ташкилий - ҳуқуқий шаклидан 
қатъи назар, барча корхоналар учун ягонадир. Бошқарув ҳисоби нати-
жалари эса эркин, мажбурий шаклда тақдим этилиши мумкин, унинг 
ягона тасдиқланган шакли мавжуд эмас.