Beynin I i m I i -js

alındaki saç çizgisi, yürüyüş ya da ses gibi ipuçlarına bağımlıdırlar.
Bu bozukluk üzerinde çalışan Daniel Tranel ve Antonio Damasio
adlı araştırmacılar, akıllıca denebilecek bir deneme yapmaya karar
verdiler: Prosopagnozili kişiler yüzleri bilinçli olarak tanıyamasalar
da, acaba tanıdık yüzler karşısında ölçülebilir bir deri iletim tepkisi
veriyor olabilirler miydi? Durum gerçekten de böyleydi. Bu kişiler
yüzleri tanımadıkları konusunda ısrar etseler de, beyinlerinin bir bö­
lümü, tanıdık yüzlerle yabancı yüzleri birbirinden ayırt edebiliyordu.
Bilinçdışından her zaman dolaysız bir yanıt alam ıyorsak, içer­
diği bilgiye nasıl erişiyoruz peki? Bazen iş, sezgilerinizin size söy­
lediklerini biraz kurcalam akta biter. Öyleyse arkadaşınız size iki
seçenek arasında karar verem ediğinden bir daha yakındığında,
ona sorununu çözecek en kolay yolu gösterin: yazı-tura atmak.
H angi seçeneğin yazı, hangisinin tura olduğunu belirledikten son ­
ra parayı havaya atsın. Burada önem li olan, para düştükten son ­
raki kapalı hislerini değerlendirebilmektir. Paranın ona yapmasını
“söyledikleri” karşısında belli belirsiz de olsa rahatlamış gibiyse,
bu onun için doğru seçim demektir. Ama tutar da kararını yazı-
turaya bağlam anın saçma sapan bir şey olduğunu söylerse, aslında
diğer seçeneği yeğlediğine dair bir ipucudur bu.
* 
* 
*
Bu noktaya kadar yaptığımız, farkındalık yüzeyinin altında yaşayan
engin ve incelikli bilgi yığınına göz atmak oldu. Gördük ki, beyni­
mizin -harfleri okumaktan şerit değiştirmeye kadar- işleri yürütme
biçiminde devreye giren ayrıntılara erişimimiz yok. Öyleyse bilincin
bütün bildiklerimiz üzerinde oynadığı rol -eğer böyle bir rolü varsa