Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universitetti ergasheva g. S., M. Nataqulova

xalqaro 
bitim lar va ham korlik shartnom alariga qo'shilgan.
M amlakatim iz hukum ati tom onidan Orol dengizi va O rol dengizi 
havzasida 
ekologik muhitni yaxshilash konsepsiyasi ishlab chiqildi va 
u 
1 9 9 4
yil M arkaziy O siyo davlatlari tom onidan qabul qilindi
Yurtim izda Turli M illiy dasturlar doirasida olib borilayotgan 
ishlar natijasida iqtisodiyotim izning asosiy tarm oqlari texnologik 
jihatdan m odem izatsiya qilinib, m illiy kadrlar salohiyatini oshirish, 
eksport salohiyatini kuchaytirish va O 'zbekistonning dunyo iqtisdiyoti 
integratsiyasidagi o 'rn i yuksalib bormoqda.
D avlatim izning ilm iy-texnika 
siyosati am aliy 
tadqiqotlarga 
m o'ljallangan davlat ilm iy-texnika dasturlari, ilmiy tadqiqotlarning 
ustivor yo'nalishlari doirasida ishlar am alga oshirilib, bu sohadagi 
ishlar 
0
‘zbekiston R espublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi 
tomonidan nazoratga olinm oqda.
Hozirgi vaqtda O 'zbekiston ilmiy ahlining 70% dan ortig'i oliy 
ta’lim dargohlarida faoliyat k o 'rsa tib kelm oqdalar. Shuning uchun 
ham m am lakatim iz aholisining ilmiy salohiyatining darajasi, albatta 
oliy ta ’lim m uassasalarining faoliyati bilan cham barchas bog'liq. 
M am lakatim izda hozirgi kunda 5 ta akademiya, 60 dan ortiq institut 
va universitetlar, 7 ta X alqaro OTM , bitta oliy m aktab, 10 dan ortiq 
nodavlat O TM lar faoliyat olib borm oqda. Bu O TM larda talabalar 165 
dan ortiq turli yo'nalishlarda, kunduzgi, sirtqi va kechki ta ’lim 
turlarida tahsil olm oqda. M azkur Oliy o 'q u v yurtlarining 36 tasi oliy 
va o 'rta m axsus ta ’lim vazirligiga, qolganlari esa tarm oqlar vazirligiga 
bo'ysunadi.
R espublikam izda “T a ’lim to g 'risid a”gi Q onunga m uvofiq ikki 
darajada:
1. Bakalavriatura;
2. M agistratura darajasidagi oliy m alakali kadrlar tayyorlanadi.
Hozirgi vaqatda 165 dan ortiq bakalavriat ta ’lim yo'nalishi, 446 ta
m agistratura m utaxassisligi b o 'y ich a 250 dan ortiq talabalar tahsil 
olmoqda. Faqat oliy va o 'rta m axsus ta ’lim vazirligi tasarrufidagi 
O TM larda 
1 2 0 0 0
dan ortiq professor-o'qituvchilar faoliyat olib borib, 
50 % dan ortig'i ilmiy daraja va ilmiy unvonga ega. O T M lam ing 
yo'nalishlari 
zam on 
talab iga 
m uvofiq 
boyitilib, 
o'zgartirilib 
bormoqda. O TM larda m enenjm ent, marketing yo'nalishlari, turizm, 
servis xizm atlari, operatorlik xizm atlar biznesi, sug'urta, xizm at
29

---

ko'rsatish sohasini tashkil etish va ularni m alakali m utaxassislar bilan 
ta ’minlash, shular bo 'y ich a am aliy aham iyatga ega b o 'lg an amaliy- 
ilmiy, qidiruv ishlarini am alga oshirish uchun bir qancha ishlar am alga 
oshirilmoqda. Ilmiy tadqiqot bazasini shakllantirish, yoshlam i ilmiy 
tadqiqot ishlariga, innovatsion loyihalar ishlab chiqishga ja lb qilish va 
uni rivojlantirish bo'y ich a qator vazifalar am alga oshirilmoqda. [
4
].
Bu boradagi ishlar O 'zbekistonda O 'zP Innovatsion rivojlanish 
vazirligi, fan texnika qo'm itasi, oliy atestatsiya kom issiyasi tom onidan 
boshqariladi, nazorat qilinadi va rag'batlantiriladi. Bu borada har xil 
ko'rgazm alar, innovatsion yarm arkalar, ilmiy sim piozum lar, sem inar- 
brifmglar, konferensiyalar tashkil qilinadi. Bunday tadbirlarda ilmiy 
tadqiqotlar natijalari m uhokam a qilinadi, takliflar, tavsiyalar ishlab 
chiqiladi, m uam m olar aniqlanib, uni bartaraf etish chora tadbirlari 
ishlab chiqiladi, yangidan yangi ilmiy, innovatsion loyihalarga 
yo' llanmalar beriladi.
M am lakatim izda eng yuqori ilmiy tashkilot - O 'zbekiston Fanlar 
Akademiyasi (O 'zF A ) hisoblanib, gum anitar va tabiiy fanlar bo'yicha 
fundamental ilmiy ishlam i olib borish bilan birga yurtim izda olib 
borilayotgan barcha ilmiy tadqiqotlar koordinatsiyasini ham olib 
boriladi. M a’lumki, V azirlar m ahkam asidan boshlab, viloyat, tuman, 
korxona va tashkilotlarda Davlat boshqaruvi orqali ilmiy tadqiqot 
ishlari olib boriladi. R espublikam izda olib borilayotgan ilm iy-tadqiqot 
ishlarining asosiy qismi esa oliy o 'q u v yurtlari hissasiga to 'g 'r i keladi. 
OTM larda, ITI larda ilmiy tadqiqot ishlari Ilmiy Kengashlar orqali 
boshqariladi va nazorat qilinadi.
Bundan 
ko'rinib 
turibdiki, 
mamlakatning 
ilm iy-texnik 
potensialini tashkil etish, iqtisotiyotim iz sohalarini zamon talabihaga 
javob beradigan, raqobatbardosh malakali milliy kadrlar bilan 
ta ’minlash, yurtim izdagi OTM lam ing moddiy texnik ta ’minoti va 
kadrlar salohiyatiga b o 'g 'liq . T a’lim tizimida olib borilayotgan 
ilohotlar OTM lam ing faoliyatiga ham o 'z ijobiy ta ’srini ko'rsatib, u 
yerda ta ’limning sifatini oshishi bilan bir qatorda o'qituvchi- 
asissentlam ing turli sohalar bo 'y ich a ilmiy izlanishlari uchun yetarli 
shart-sharoitlar yaratilishi natijasida ulam ing ko'pchiligi PhD - falsafa 
fanlari doktori ilmiy darjasini olishga muvaffaq bo'lm oqdalar. 
Shuning talabalarning ilmiy tadqiqotchilik faoliyati ham tizimli 
ravishda y o 'lg a qo'yilm oqda.
30

---