Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua

Ko‘zga ko‘rinadigan nurlar. 
Ko‘zga ko‘rinadigan yorug‘likning sog‘likka ta’siri bevosita yoki bilvosita bo‘lishi mumkin. 
Misol uchun Quyosh tutilishi paytida etarli himoyasiz Quyoshga qarash bilan ko‘z to‘r pardasining 
kuyishi; keyingi misol yorug‘lik etishmovchiligi yoki haddan ortiq yorug‘likdan zararlanish. 
Yorug‘lik etishmovchiligi hushni yo‘qotish, haddan ortiq yorug‘lik esa, masalan, kelayotgan 
avtomobilning yorug‘ligi tufayli avariya sodir bo‘lishi mumkin.
Boshqa sog‘likdagi muammolar ko‘zga ko‘rinadigan yorug‘lik nurlari keltirib chiqaradigan 
vaqtinchalik yoki mahalliy bo‘lishi mumkin. Shulardan biri lazer bo‘lib, u keng diapazonda, 
xususan, masofa o‘lchagichlar, payvandlashda, kesishda, teshish asboblarida, isitish tizimida, 
ko‘ngilochar jihozlarda (lazerlar tomoshasida), jarrohlikda qo‘llaniladi. Lazerlar, shuningdek, 
videoplastik jihozlarda, supermarket skannerlarida, printer jihozlarida ishlatiladi. Ko‘pchilik 
hollarda, lazerlar ta’sirini bevosita yoki tasodifiy radiatsiyani o‘tkazishni oldini olish uchun 
butunlay va qisman yopiladi. Oddiy misol, ammo ma’ruzachilar tomoshabin e’tiborini tortish 
uchun lazer ko‘rsatkichlardan foydalanishadi. Ammo bu kishi ko‘ziga to‘g‘ridan to‘g‘ri 
yo‘naltirilganda ko‘z pardasida teshiklar hosil qilib uni kuydirishi mumkin. 
Infraqizil nurlar. 
Boshqa jismlarga infraqizil nurlanishni chiqaradigan barcha jismlar quyi yuza 
temperaturasiga ega. Bunga misol, Erning Quyoshdan oladigan issiqligi; ko‘pchilik boshpanalarda 
foydalaniladigan pechkadan chiqadigan issiqlik. Issiqlik sezgisi keskin sharoitlarni tezda etarlicha 
ogohlantiradi. Infraqizil radiatsiya organizmga chuqur ta’sir qilmaydi, ammo u nazorat qilinmasa, 
teri yuzasi kuyishiga, ko‘zdagi katarakt linzalar yoki parda zararlanishiga olib keladi. Kataraktalar 
himoya ko‘zoynaklari bilan osongina himoyalanishi mumkin. Umumiy vaziyatlarda, binolar ichki 
qismi kabi, ortiqcha issiqlik odatda konditsionerlar va ventilyasiya tizimi orqali boshqariladi,
ortiqcha issiqlik tashqariga chiqariladi
3
.