Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua

Suv hidini aniqlash
: 150—200 ml kolbaga 2/3 qism hajmida sinama suv olinadi. 
Kolbaning og‘zi soat oynasi bilan berkitiladi va 40—50° gacha qizdiriladi. Kolba silkitilgandan 
keyin, hidi aniqlanadi va 5 ball darajasida ifodalanadi. 
Agar suv hidining jadalligi ruxsat etilgan 2 balldan oshmasa, iste’mol qiluvchiga yomon ta’sir 
qilmaydi. 

---

Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua
165 
Ball 
Sezish belgilari 
Aniqlashni aks ettirish 
0 
hech qanday 
hid sezilmaydi 
1 
juda kuchsiz 
iste’mol qilgan odam sezmaydi, lekin 
laboratoriyada aniqlanadi. 
2 
kuchsiz 
iste’mol qilgan odam yaxshiroq ahamiyat 
bersa seziladi. 
3 
sezilarli 
hid etarli darajada seziladi. 
4 
yaqqol sezilarli 
hid o‘ziga jalb qila oladigan darajada. 
5 
juda kuchli 
hid kuchli, iste’mol qilish mumkin emas. 
Suvning tiniqligini aniqlash
. Sinama suv aralashtiriladi va ubi
tekis, rangsiz silindrga solinadi (20-rasm). Silindr tagida 
undagi suvni chiqarib yuboradigan jo‘mrak bor. Silindr tagiga 
1 sonli bosmadan chiqqan Snellen harflari qo‘yiladi. 
Yuqoridan qaralganda silindr tagiga qo‘yilgan harflar yaqqol 
ko‘ringuniga qadar suv jo‘mrak orqali oqizib turiladi. Silindrda 
to‘kilgandan qolgan suv ustuni sm larda o‘lchanadi. Ruxsat 
etilgan suvning tiniqligi 30 sm dan kam bo‘lmasligi kerak. 
20—30 sm gacha bo‘lgan tiniqlik kuchsiz loyqa suv, 10—20 
sm gacha juda loyqa suv hisoblanadi. 
2.
Suvning rangini aniqlash.
Suvning rangi teng hajmda olingan distillangan suv bilan oq 
qog‘oz ustida taqqoslash yo‘li bilan aniqlanadi. Sinama suv suzgichdan o‘tkaziladi, 40 ml li rangsiz 
silindrga quyiladi va shu hajmdagi distillangan suv bilan solishtiriladi. Suvning rangi har xil 
sabablarga ko‘ra o‘zgarishi mumkin. Masalan o‘simliklarning kolloid moddalari parchalanishi 
tufayli, botqoqlik suv sarg‘ish bo‘ladi va h.k. 
Loyqa suv — loyning mayda bo‘lakchalar bilan ifloslanganidan dalolat beradi. Temirning 
kolloid birikmalari suvga yashil yoki sarg‘ish-yashil rang beradi.Suvda ko‘k-yashil o‘tlar bo‘lsa, 
uning rangi yashil tusda bo‘ladi. Suv rangining darajasini aniqlashda standart aralashmalar shkalasi 
bilan solishtiriladi (platina-kobalt va xrom-kobalt aralashmalari). Suvning rangi graduslarda 
ifodalanadi, bu ko‘rsatkich 20° dan oshmasligi kerak. 
4.