Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali qishloq xo’jaligi mahsulotlarini saqlash, qayta ishlash va mexanizasiya kafedrasi

 
O`zlashtirish uchun savollar. 
1. Nuqtadan olingan namuna bilan birlashtirilgan namunaning farqi nimada?
2. Birlashtirilgan tola namunasi nima maqsadda olinadi?
3. Nuqtadan olingan tola namunasi sinash uchun qay tartibda tayyorlanadi?
4. Sinash uchun olingan tola namunalari qanday tartibda saqlanadi? 

---

10 – amaliy mashg’ulot: Paxta tolasining chiqishini, tolalik darajasini va 1000 dona 
chigit vaznini zamonaviy usullarda aniqlash 
Darsning maqsadi:
chigitli paxtadan tola chiqishi, tolalik indeksini nazariy 
jihatdan aniqlash va chigit partiyasi umumiy namunasidan chigit massasini aniqlashni 
o’rgatish.
1.Mashg’ulotni uyushtirish.
2.Tolani chigitdan tola ajratuvchi mashina (jin) DPV-130 yoki DV-10 kabi 
mashinalarda ajratiladi.
3.Mashg’ulotni o’tkazish joyi. Mashg’ulot o’quv xonasida o’tkaziladi.
4.Mashg’ulot uchun manba (turli navga xos) chigitli paxta, paxta tolasi va urug’ 
namunalari olinadi.
5.Mashg’ulot uchun kerakli materiallar - jin mashinasi, chigitli paxta, tarozi toshlari 
va jadvallar.
6. Talabalarning mustaqil ish rejalari, O’zRST standartlari. 
Talabalar jinning tuzilishi bilan tanishadilar, 300 gr dan chigitli paxta namunasi 4 ta
qaytarilishda olib tortiladi, har bir namuna paxtasi chigitdan tolani ajratuvchi mashina
jindan o’tkaziladi. Bunda hosil bo’lgan har qaysi namuna tolasi tarozida tortiladi va 
shu navga xos chigitli paxtadan qancha tola chiqqanligi aniqlanadi.
Paxta tolasining chiqishi deb, chigitli paxtadan olinadigan asosiy mahsulot tolaning 
miqdoriga aytiladi. 
Masalan:
1-namunadagi chigitli paxta og’irligi 100 gr. Tolaning sof og’irligi 37,0 gr, 
chigit og’irligi esa 63,0 gr ga teng.
2-namunadagi chigitli paxta og’irligi ham 100 gr bo’lib, undagi tolasining og’irligi 
36,5 gr ga, chigiti esa 63,5 gr ga teng. Tola chiqishi: 
V =
G
f.v.
G
f.s.
∗ 100 (%)
Bunda: Gf.v. – tolaning haqiqiy og’irligi, g; Gf.s. – chigitli paxta og’irligi, g