Xirurgik kasalliklar

Toshsiz xoletsistit 
O’tkir toshsiz xoletsistit. Uning etiologiyasida bakterial infektsiya omili, 
me’da osti bezi shirasini o’t yo’llariga va o’t pufagiga reflyuksida pankreatik 
shirani jigarga shikastlovchi ta’siri muayyan axamiyatga ega. 
Diagnostikada va davolash usulini tanlashda bemorni ob’ektiv tekshirish 
ma’lumotlari, o’tkazilayotgan davo zaminida kasallik klinik manzarasining 
dinamikasi hal qiluvchi axamiyatga ega. 
Surunkali toshsiz xoletsistit. Toshsiz surunkali xoletsistit klinikasi 
surunkali kalkulyoz xoletsistit klinikasiga o’xshash. Biroq o’ng qovurg’alar 
ostidagi og’riq unchalik kuchli bo’lmaydi, uzoq davom qilishi, deyarli doimiy 
xarakteri bilan ajralib turadi, parhez buzilgandan keyin kuchayadi. 
Diagnostikada xoletsistoxolangiografiya, o’t yo’llarini ultratovush bilan 
tekshirish eng ko’p ma’lumot beradi. 
O’t yo’llarining yallig’lanish kasalliklarida konservativ davolash. O’tkir 
xoletsistitli hamma bemorlar statsionarda xirurgning doimiy nazorati ostida 
bo’lishlari kerak. Tarqalgan peritonit simptomlari bo’lganda shoshilinch 
operatsiya qilish talab
 
etiladi. Boshqa hollarda bemorlar dori-darmonlar bilan 
davolanadi. Bemorlarga ovqatni cheklangan miqdorda berilib, faqat ishqoriy 
suyuqliklar ichishga ruxsat etiladi.
Bu bemorlarda quyidagi tadbirlarni amalga oshirish maqsadga muvofiq: 

---

472 
1. Me’dani nazogastral zond bilan bo’shatish kerak, chunki me’da parezi 
o’t pufagida va o’t yo’llarida dimlanishni yanada qiyinlashtiradi. 
2. Paranefral novokain blokadasi. 
3. Spazmolitiklar. Kuniga ikki marta til ostiga 1-2 tabletka nitroglitserin 
tayinlash shart, chunki u Oddi sfinkteriga tanlab spazmolitik ta’sir ko’rsatadi. 
Atropin, no-shpa, galidor o’t pufagi bo’ynidagi sfinkter apparatiga xuddi 
shunday bo’shashtiruvchi ta’sir ko’rsatadi. 
4. Infuzion terapiya 5% li glyukoza eritmasi va Ringer eritmasi yuborishni 
o’z ichiga oladi. 
5. Mikrob florasi aktivligini pasaytirish uchun gepatotoksik bo’lgan 
tetratsiklin qatoridagi preparatlardan tashqari, ta’sir spektri keng antibiotiklar 
tayinlanadi. 
6. Simptomatik va kardial terapiya. O’tkir xoletsistopankreatitda dori-
darmonlar bilan
 
davolash kompleksi o’tkir pankreatitni davolash uchun 
qo’llaniladigan preparatlarni ham o’z ichiga olishi kerak. 
Ko’pchilik bemorlarda o’tkir xoletsistit xuruji to’xtashi mumkin. Xuruj 
to’xtagandan keyin bemorni o’t pufagida toshlar bor-yo’qligiga tekshirish zarur. 
Agar o’tkir xoletsistitni 12-24 soat davolash zaminida bemorning ahvoli 
yaxshilanmasa, qorinda og’riq saqlanib qolsa yoki kuchaysa, qorin oldingi 
devori mushaklarining tarangligi kuchayadi, puls tezlashadi, leykotsitoz oshadi, 
shoshilinch xirurgik operatsiya o’tkazish talab etiladi.