Xirurgik kasalliklar

Diagnozi.
Qizilo’ngachning xavfsiz o’smalariga rentgenologik va 
ezofagoskopik tekshirish asosida, shuningdek kasallikning klinik manzarasiga 
suyanib diagnoz qo’yiladi. 
Qizilo’ngachning xavfsiz o’smasini rakdan farq qilish aksariyat qiyin 
bo’ladi. Bunday hollarda disfagiyaning qancha vaqtdan buyon borligi, 

---

277 
bemorning umumiy holatiga (tobora ozib ketish-ketmasligi, ishtaha aynishi – 
go’shtdan voz kechish, qonda o’zgarishlar – ROE tezlashuvi), o’mrov ustidagi 
limfatik bezlarning holatiga ahamiyat berish va rentgen suratlarni qunt bilan 
tahlil qilish zarur. Xavfsiz o’smalar silliq konturga, qator hollarda uzun 
oyoqchaga ega. 
63-rasm. Qizilo’ngach-me’da sohasidagi kartsinoma (endoskopik 
sonografiya). 
Ular atrofidagi shilliq parda qayishqoqligini va o’ziga xos tasvirini saqlab 
qoladi. Biroq faqat rentgenologik tekshirishlar ma’lumotlariga asoslanib rak 
borligini yoki yo’qligini hamisha ham bilib bo’lmaydi, chunki xavfli o’smalar 
kam oyoqchada joylashgan va etarlicha silliq konturlarga ega bo’lishi mumkin. 
Birmuncha ishonchli ma’lumotlar ezofagoskopiyada olinishi mumkin. Shubhali 
hollarda biopsiya qilinadi, o’smaning xavfsiz xarakteriga shubha qilinganda 
biopsiyani nihoyatda ehtiyotlik bilan o’tkazish lozim, chunki gemangiomalarda 
kuchli qon oqishlar yuz berishi mumkin. 
O’smaning aynishi yoki boshqa asoratlar paydo bo’lishining oldini olish 
(qon oqishi, yallig’lanish va x.k.) uchun xirurgik davo (hatto o’smaning 
o’lchamlari kichik va simptomlari kam bo’lsa-da) qilinadi. Oyoqchali o’smani 
ezofagoskop yordamida olib tashlash mumkin. Bunday operatsiyani birinchi 
marta 1907 yilda Jackson bajargan.

---

278 
Qizilo’ngach ko’krak bo’limining intramural o’smalarida torakotomiya 
talab etiladi. O’smaning xarakteri, o’lchamlari va joylashuviga ko’ra uning 
enukleatsiyasi yoki qizilo’ngach rezektsiyasi operatsiyasi o’tkaziladi. 
Qizilo’ngach devoridagi katta nuqsonlar o’rnini to’ldirish uchun alloplastika 
(E.N. Vantsyan) yoki diafragma laxtagi bilan plastika qilinadi (T.A. Suvorova). 
Lewis ma’lumotlariga ko’ra operatsiyadan o’lim hollari 9,3% ga etadi. 
Qizilo’ngach xavfsiz o’smalarini olib tashlash operatsiyasidan keyingi davr 
odatda asoratlarsiz o’tadi.
Keyinchalik o’smaning qaytalanish hollari qayd qilinmagan. Xulosa qilib 
shuni aytish kerakki, qizilo’ngachning xavfsiz o’smalarini diagnostika qilishda 
klinik ma’lumotlarga oqilona baho berish bilan birga zamonaviy tekshirish 
usullarini qo’llanishining ahamiyati katta. O’smalarning xavfli aynishga uchrash 
imkoniyatini bartaraf qilish uchun ularni iloji boricha erta olib tashlash zarur. 

---

279