Til tarixi, yozuv tarixi, fonetika, fonologiya O’qituvchi: Abdirasulova. Sh. Sh

---

ONA TILI
FANIDAN
MA’RUZALAR
(1-QISM)
Til tarixi, yozuv tarixi, fonetika, fonologiya
O’qituvchi: Abdirasulova .Sh. Sh

---

TIL TARIXI
Tarixiy ma’lumotlarga qaraganda dunyoda 6mingdan ortiq til bor. Bugungi kundagi jonli tillar qadimgi tillar asosida paydo bo’lgan
va rivojlangan. Dunyodagi tillar qanchalar rang-barang bo’lmasin ular sanoqli tillar oilasiga birlashadi. Ma’lumotlarga qaraganda
hozirda 20dan ortiq til oilasi mavjud:
1.
Hind-Yevropa tillar oilasi.
Bu oilaga slavyan guruhi(Belarus,ukrain, rus, chex…) german guruhi (ingliz, nemis,
shved…) roman guruhi ( fransuz, ispan, italyan…) boltiq guruhi (litva, latish…) eron guruhi( fors, afg’on, osetin,kurd, tojik..)
hind huruhi( hind, urdu, Bengal, panjob…) kiradi
.
2.
Xitoy-tibet tillar oilasi
.
Bu tillar oilasiga Xitoy, Tibet,Vetnam kabi yillar kiradi
.
3.
Fin-ugor tillar oilasi
.
Bu oilada fin guruhi( fin, eston, mordva…) ugor guruhi ( venger, mansiy, xantiy tillari) kiradi
4.
Xom-som tillar oilasi
.
Bu tillar oilasiga arab guruhi va boshqa til guruhlari mos.
5.
Kavkaz tillar oilasi
.
bu til oilasiga bizga tanish abxaz, avar, gruzin kabi tillar xos.
6.
Oltoy tilllar oilasi.
Bu oilaga turk mo’g’ul, manchjur, yapon, koreys va boshqa til tarmoqlari kiradi. O’zbek tili
Oltoy tillar oilasining turkey tillar guruhiga mansub. Turkiy tillar guruhida 24 ba’zi manbalarda esa 27 til mavjud deb qaraladi.
O’ZBEK ADABIY TILINING TARAQQIYOT BOSQICHLARI
1.
Qadimgi turkiy til
.
Mil. Av. Davrlardan X asrgacha bo’lgan davrni o’z ichiga oladi. O’RXUN-ENASOY YOZMA
YODGORLIKLARI QADIMGI TURKIY TILDA BITILGAN
.
2.
ESKI TURKIY TIL
.
XI asrlarda qo’llanilgan
. “