Тиббиёт асбоблари. Гульманов Ильич Джумабаевич. Тошкент тиббиёт академияси

Igna tutqichlar
choklar qo‘yishda jarrohlik ignalarini ushlab turish va 
to‘qimalardan o‘tkazishga mo‘ljallangan. Tuzilishiga ko‘ra ular qon to‘xtatuvchi 
qisqichlarga yaqin, biroq ularning ishchi qismi kaltaroq va, demak, igna qisish kuchi 
to‘qimada ishlatilayotgan qon to‘xtatuvchi qisqichlarga nisbatan 2-3 marta ortiqdir.
Bu esa zarur, chunki ignani jag‘lar ishonchli ushlab turishi kerak, buning uchun 
jag‘larda mayda to‘rt burchak shaklida kertiklar yasalgan.
Sanoatda igna tutqichlarning har xil turlari va o‘lchovlari ishlab chiqariladi: 

Gegar turidagi jarrohlik tutqichlar -to‘g‘ri halqali, uzunligi 160, 200, 250 mm, 
3- ta o‘lchovda ishlab chiqariladi; olmos qoplamali igna tutqichlar ham shu 
o‘lchovlarda chiqariladi; 

qayrilgan dastali igna tutqich (Mate) - ilgari eng ommabop edi. Ushbu tutqich 
Gegar tutqichidan tekis prujina borligi bilan farq qiladi, uzunligi 170 va 250 
mm qilib tayyorlanadi; 

maxsus igna tutqichlar maxsus jarrohlik uslublari uchun so‘nggi yillarda paydo 
bo‘ldi. Mikrojarrohlik operatsiyalari uchun kichik o‘lchamlardagi fiksatorli 
ko‘z igna tutqichlari qo‘llaniladi.
Igna tutqichning funksional xususiyatlari uning jag‘lari orasiga qisilgan 0,4x18 
mm ixcham jarrohlik ignasi yordamida qalinligi 0,5 mm zamsh-terini 10 marta 
teshish usuli bilan tekshiriladi (kremalerasi birinchi tishga mustahkam yopilganda) .

---

Тиббиёт асбоблари. Гульманов Ильич Джумабаевич. Тошкент тиббиёт академияси.
18 
Ayni paytda ignaning dastlabki holati o‘zgarmasligi lozim. Ko‘z igna tutqichlarini 
tekshirish birmuncha qisqa (0,4x9 mm) igna bilan amalga oshiriladi.
Igna tutqichlar 30x13 rusumli zanglamas po‘latdan ishlab chiqariladi.
Kornsanglar
sterillangan asboblar va bog‘lash matolarni, tamponlar va 
drenajlarni uzatishga xizmat qiladigan qisqichlar. Umumiy jarrohlikda va uning 
maxsus sohalarida qo‘llaniladi.
Kornsanglar qavariq shakldagi jag‘larga ega, ishchi sathida qavariq chuqurlik 
va qiya soy mavjud. Qulfi murvatli kornsanglar to‘g‘ri, uzunligi 260 va 230 mm va 
qayrilgan, birmuncha kichik uzunlikda ishlab chiqariladi. Rusumi 30x13 bo‘lgan 
zanglamas po‘latdan tayyorlanadi.
Operatsiya choyshab qisqichlari operatsiyani jarayonida bemor tanasiga 
sterillangan kiyim-kechak (choyshablar, sochiqlar va boshqalar) ni qistirishga 
mo‘ljallangan. Operatsiya maydonini infeksiyadan saqlash maqsadida to‘siq sifatida 
ishlatiladi; zanglamas 30x13 rusumli po‘latdan tayyorlanadi; 

kremalerali (Mikulich) : operatsion kiyim-kechakni qorin terisiga biriktirib 
qo‘yish uchun ishlatiladi (17-rasm, 1) ; qurilmasi bo‘yicha qon to‘xtatuvchi 
qisqichni eslatadi, lekin tishlardan tashqari, qiya soyga ega, qisqichning bosimi 
kremaleraning birini tishiga tushadi – 0,4 kg; zanglamas po‘latdan 
tayyorlanadi, uzunligi 200 mm;

kremalerali: teriga operatsion choyshabni biriktirish uchun ishlatiladi (17-rasm, 
2) , qisqich asbobning qisqa turi, bo‘lib qayrilgan, o‘tkirlangan, o‘tkir tishlar 
shaklida jag‘larga ega, ular yordamida mato ushlanadi va teriga qadaladi; 
tishlari ishchi holatda zich qo‘shilib, biri ikkinchisiga 2 mm o‘tishi lozim; 

plastinkasimon: operatsion choyshabni teriga biriktirish uchun (17-rasm, 3) .
Uzunligi 90 mm, mo‘ychinakka o‘xshaydi; kiyimga va teriga yopishib turishi 
qulay bo‘lishi uchun biroz egilgan; ishchi qismining tishchalari 2 mmga 
yopiladi, rusumi 30x13 bo‘lgan po‘latdan tayyorlanadi; qisqich yuzasi 
pardozlanmagan.
17-rasm. Choyshab qisqichlari 

---

Тиббиёт асбоблари. Гульманов Ильич Джумабаевич. Тошкент тиббиёт академияси.
19